Zelfregie op de EUR: Bacheloropleiding psychologie volledig Nederlandstalig en mogelijkheden aanscherping numeri fixi

EUR zal de bacheloropleiding psychologie, naar verwachting op zijn vroegst vanaf collegejaar 2027-2028 alleen nog in het Nederlands aan gaan bieden voor nieuwe studenten. Voor de zittende studenten van de Engelstalige opleiding psychologie heeft dit besluit geen impact.

Jaarlijks stromen tussen de 200 en 250 internationale studenten in bij deze opleiding. Ook wordt gekeken naar de mogelijkheden van het instellen van een numerus fixus voor de Engelstalige bachelor economie en het verlagen van de fixus bij internationale bedrijfskunde.  

Annelien Bredenoord, voorzitter van het College van Bestuur: "Zo geven we zelf als universiteiten invulling aan de politieke druk om onze internationale instroom te verlagen. De zelfregie geeft ons meer zekerheid dan de politieke 'oplossing' in de vorm van een taaltoets voor alle internationale opleidingen. De uitkomst daarvan zou te onzeker zijn en meer schade geven aan de EUR." Bredenoord benadrukt dat de uitvoering van dit plan niet over een nacht ijs gaat. "We doen dit zorgvuldig en in gesprek met de faculteiten en de medezeggenschap, maar dit heeft natuurlijk flinke impact op ons als universiteit."

Eerste effecten merkbaar 2027/2028 

EUR verwacht dat de eerste effecten merkbaar worden vanaf collegejaar 2027/2028.  Dit geeft de universiteit tijd om te kijken naar de toekomst van de EUR op het gebied van opleidingsportfolio en investeringen en te anticiperen op de veranderingen. 

Bredenoord: "Het daagt ons als universiteit uit om na te denken over robuuste, toekomstbestendige opleidingen die inspelen op de grote maatschappelijke uitdagingen van Nederland en Europa. Maar ook om onze financiële basis te verbreden, door bijvoorbeeld nieuwe wegen en samenwerkingsverbanden te verkennen. Dat maakt ons ook minder kwetsbaar op het gebied van overheidsfinancieringen en de politieke wind die op dat moment waait."

Alle Nederlandse universiteiten komen met maatregelen 

Een belangrijk uitgangspunt van het voorstel van de universiteiten is dat universiteiten gezamenlijk hebben gekeken hoe een lagere internationale instroom het beste kan worden gerealiseerd. Ze stellen voor meerdere grote Engelstalige of tweetalige bacheloropleidingen om te zetten naar het Nederlands. De belangrijkste maatregel is dat de universiteiten hebben afgesproken dat alle bacheloropleidingen psychologie in de Randstad uitsluitend Nederlandstalig worden. Een zelfregiescenario zonder deze specifieke ingreep was ondenkbaar gezien de expliciete uitspraken van zowel de minister als de Tweede Kamer over de Engelstalige bachelor psychologie. De hoge instroom van deze internationale studenten staat volgens OCW niet in verhouding tot de relatief lage kans dat deze studenten in Nederland blijven na hun studie.  In de grensregio blijft psychologie tweetalig.

Een belangrijke voorwaarde voor de invoering van deze maatregelen is dat de Toets Anderstalig Onderwijs (TAO) voor het bestaande opleidingsaanbod uit de WIB wordt gehaald. De universiteiten zien dat als onnodig om het beoogde resultaat te halen en als een verzwaring van de al grote administratieve lastendruk. Hierover zijn de universiteiten nog met het ministerie in gesprek.

Onderwijs en wetenschap gebaat bij internationale omgeving 

EUR is al sinds het begin en in de grondgedachte van haar naamgever doordrongen van het belang van internationaal zijn. Annelien Bredenoord: "Wij staan nog onveranderd, vierkant achter de toegevoegde waarde van onze internationale classroom. Hoewel de wet ons dwingt tot het verminderen van internationale instroom, doet het niets af aan hoe welkom onze internationale studenten en staf zich mogen voelen op onze universiteit."

Hoe nu verder 

De Nederlandse universiteiten hebben de voorstellen met de minister van OCW besproken. De voorwaarden over de uitvoering ervan moeten nog worden uitgewerkt en ook de medezeggenschap van de universiteiten moeten de voorstellen bespreken. Daarnaast is met de betreffende faculteiten overleg over hoe de impact het beste kan worden opgevangen. Annelien Bredenoord: "Het voorstel voor zelfregie dat nu op tafel ligt, is inhoudelijk door de CvB’s van de universiteiten besproken. De decanen van de faculteiten worden op de hoogte gehouden van de voortgang hierover. Al eerder hebben zij ons voorstellen gedaan over wat er binnen de faculteiten zou zijn bij verschillende scenario’s. We doen dit samen. En ik zie ook een besef dat het ruimte biedt voor nieuwe opleidingen gericht op de grote vragen van nu."