Wie gaat nieuwe woningbouw financieren?

Tegen het einde van het volgende decennium zal Nederland naar verwachting meer dan negentien miljoen inwoners hebben. Om ze allemaal te huisvesten, moeten de komende jaren een miljoen huizen worden gebouwd. De kwestie is wie zo'n enorm bouwproject gaat financieren.

De mogelijke rol van vastgoedbanken

Vastgoedbanken kunnen een alternatief zijn om vastgelopen ontwikkelingsprojecten nieuw leven in te blazen. Een vastgoedbank is gespecialiseerd in het uitlenen van commercieel vastgoed. De meerderheid van haar klanten zijn investeerders in winkelpanden, commercieel vastgoed en grootstedelijke en provinciale kantoorgebouwen. Historisch gezien waren vastgoedbanken afzonderlijke entiteiten die onafhankelijk functioneerden, al waren ze soms gelieerd aan een grotere bank. Pieterse-Bloem vraagt zich af welk vraagstuk een vastgoedbank nu echt helpt oplossen. Het probleem is niet financieel; het is er een van coördinatie, stelt ze. Voor financiers zijn er te veel onzekerheden: overheden die vergunningsprocedures ingewikkeld maken, verschuivende stikstof- en CO2-limieten en omslachtige wetten voor binnenstedelijk bouwen.

Banken worden benadeeld door kapitaalbeperkingen

De controle van de overheid moet worden teruggehaald; de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur is het daarmee eens. Pieterse-Bloem daarentegen ziet weinig waarde in een overheid die de zaak centraal aanstuurt. Ze ziet de overheid meer als een wrijvingsjager, die belemmeringen en onverenigbare regels vermindert. Ze erkent dat er een grote hoeveelheid geld beschikbaar is, maar betreurt dat banken door al die extra kapitaaleisen achteropraken bij andere financiers. Daarentegen maakt Pieterse-Bloem zich geen zorgen dat de positie van de banken gemarginaliseerd wordt. 'Banken zijn goed in het inschatten en beprijzen van risico's en dat zullen ze blijven doen.' Banken zullen hierdoor aanzienlijk meer kunnen optreden als adviseur en intermediair tussen financiers en kopers.