Het ene record naar het andere record wordt behaald in de economie. De consumptie is nog nooit zo hard naar beneden gegaan en ook de werkloosheid is nog nooit zo snel opgelopen. Wanneer Bas Jacobs, hoogleraar publieke economie aan Erasmus School of Economics, naar de economie kijkt en de cijfers hoort, lopen de rillingen over zijn rug. In een podcast van Brainwash vertelt Bas Jacobs over hoe hij naar de economie en het overheidsbeleid kijkt.
Grimmige werkelijkheid
Als we het nieuws in de gaten houden dan zien we dat de huidige situatie op alle mogelijke manieren ongekend is. Toch heeft Jacobs het gevoel dat veel mensen dit niet door hebben omdat de lonen nog doorbetaald worden door de overheid, maar ook dit is iets dat we nog nooit eerder hebben gezien. ‘De overheid neemt nu maatregelen die ongekend zijn. We gaan in een jaar tijd de staatsschuld verhogen met 92 miljard. De dingen die ik nu zie gaan mijn voorstellingsvermogen als econoom vaak te buiten. De werkelijkheid blijkt nog grimmiger te zijn dan ik ooit had kunnen voorstellen.’
Crisisstand
We zien nu veel reorganisatie binnen bedrijven, zegt Jacobs. Bedrijven moeten hun verdienmodel nu blijvend aanpassen en gooien alles wat flexibel is eruit. Ook proberen ze uitstel van belastingen te krijgen om niet naar de bank te hoeven gaan. ‘Dit downsizen gaat op lange termijn gevolgen hebben voor de economie. Als alle bedrijven hetzelfde gaan doen dan raken de onderlinge verbanden, zoals toeleverings- en afleveringsrelaties, tussen bedrijven kapot. Veel mensen zitten nu in een soort van crisisstand en ik ben bang dat daardoor heel veel permanent kapot gaat.’
Verzekeren en liquiditeit bieden
Toch denkt Jacobs dat het huidige crisisbeleid van de overheid goed is. De overheid doet namelijk wat het zou moeten doen om de economie zoveel mogelijk overeind te houden: verzekeren en liquiditeit bieden. ‘De overheid kondigt een productieverbod af waardoor simultaan vraag en aanbod uitvallen. Ook zie je dat mensen voorzichtiger worden in de sectoren die nog wel open zijn. Mensen gaan niet meer naar de winkel en ook heel bedrijven kijken de kat uit de boom. Je ziet dus ook vraaguitval in de open sectoren. We hebben een deel van de economie in coma gelegd en hopen dat we haar straks weer tot leven kunnen wekken. We moeten zien hoeveel er nog overeind staat van die gesloten sectoren.’
Een derde steunpakket
De overheid heeft nu al twee keer een steunpakket afgekondigd en volgens Jacobs kunnen ze dit nog wel een derde keer doen. ‘Door die coma in de gesloten sectoren maken we nu zoveel stuk dat het nog jaren gaat duren voordat de economie weer hersteld is. Dit zagen we ook in de vorige crises. De zaak is nu om echt te zorgen dat de economie niet kapot gaat en die sectoren die gesloten zijn in leven te houden. Ik snap dat dit niet voor altijd vol te houden is, maar de baten die we nu hebben zijn zoveel groter dan wanneer we zeggen ‘stekker eruit, dit gaat niet meer gered worden’, dus wat mij betreft mag er nog een derde steunpakket komen.’
- Professor
- Meer informatie
De volledige podcast van Brainwash, 3 juli 2020, kunt u hier luisteren.