In twee artikelen van De Correspondent legt Thomas Peeters, sporteconoom aan Erasmus School of Economics, uit waarom geld zowel een zegen als een vloek is voor de voetbalindustrie. Tevens gebruikt hij de beruchte Super League als voorbeeld om dit toe te lichten.
Peeters stelt het volgende: ‘Er zijn weinig sectoren die economisch zo logisch in elkaar zitten alsvoetbal. Bijna alles dat in voetbal gebeurt, wordt geregeld door geld'. Om dit uit te leggen, maakt hij een vergelijking tussen andere sporten en voetbal. In de Verenigde Staten bijvoorbeeld, wordt een systeem gehanteerd om nieuwe basketbalspelers toe te wijzen aan clubs. In dit systeem is sprake van pure kans of een basketbalteam hun speler naar keuze kan selecteren. Dit systeem is zeer inefficiënt als het gaat om het vinden en aankopen van nieuwe, supergetalenteerde spelers, aangezien er geen (financiële) prikkel is om de beste spelers te vinden die nog niet ontdekt zijn. Immers, de kans op behoud is zeer klein. In voetbal is het cruciaal voor een club dat het beste talent dat rondloopt gescout wordt en de beste kansen wordt geboden om te excelleren. Neem nu Lionel Messi: men heeft bij hem groeihormonen toegediend om hem uit te laten groeien tot de fenomenale speler die hij nu is. In andere sporten was dit hoogstwaarschijnlijk niet gebeurd. Peeters: 'Ik denk dat het voetbal de wereldwijd grootste talentpool aanspreekt, het grootste publiek heeft, en het beste is in het begeleiden van talent, waar het zich dan ook ter wereld bevindt, naar de top'.
Het nadeel
Het ontstaan van de Super League had ertoe geleid dat de beste voetballers ter wereld nóg sterker geconcentreerd zouden zijn bij een aantal clubs. Dit maakt het spel tussen deze clubs zeer aantrekkelijk om te bekijken. Echter, de opzet van de Super League en voetbal op een competitief niveau is in het algemeen fout. De intentie van de clubs die het voortouw namen, was om competitie in de kiem te smoren: degradatie uit de Super League was namelijk niet mogelijk geweest, wat de prikkel om talent op een zo efficiënt mogelijke wijze mogelijk te vinden had weggenomen. Conclusie: voetbal heeft competitie nodig om prachtig en aangenaam te zijn.
De huidige situatie is ook niet ideaal: tv-deals zijn vaak een zeer groot deel van de omzet van vele voetbalclubs. Aangezien tv-gelden op een ongelijke manier verdeeld worden, wordt een zekere vicieuze cirkel in beweging gebracht. Omdat sommige clubs een flinke hoeveelheid geld verdienen, zijn ze in staat om betere spelers aan te kopen. Dit zorgt dan weer voor betere prestaties, wat de inkomsten van die clubs weer doet stijgen. Jaren van wanbeleid doen er niet zozeer toe, aangezien de financiële rijkdom dit compenseert en andere clubs geen kans laat om de rijke clubs te verslaan. Het is een welbekend feit dat de Premier League een zeer rijke competitie is, wat de oorzaak is van de dominantie van Engelse clubs in het Europese voetbal. Deze dominantie komt voort uit de beslissing in de jaren 90 om te stoppen met het delen van tv-gelden met lagere competities. Het is geen toeval of verrassing dat beide finalisten in de Champions League afkomstig zijn uit de Premier League. Om de rijkdom van de Premier League in perspectief te plaatsen: de tv-deal van de Nederlandse competitie, Eredivisie, is 80 miljoen euro. De tv-deal van de Premier league: 3,1 miljard euro.
De opkomst van superrijke clubs
Zelfs de hoop die ontstaat door een uitzonderlijke prestatie op het Europese toneel, zoals die van Ajax, blijkt slechts uit te kunnen monden in een teleurstelling. Ajax zal nooit in staat kunnen zijn om consistent de degens te kruisen met superrijke clubs. De verdelingssleutel van het prijzengeld is deels bepaald door prestaties in het verleden. Dus zelfs als een superrijke club niet in staat is om te presteren in een jaar, dan kan het alsnog rekenen op een disproportioneel groot aandeel van het prijzengeld. Toen Ajax vorig jaar de halve finale bereikte in de Champions League door Real Madrid uit te schakelen in de kwartfinale, ontving Ajax uiteindelijk een mooi bedrag van 78 miljoen euro. Real Madrid? Zij kregen 85 miljoen euro, ondanks het feit dat ze het in de kwartfinale aflegden tegen Ajax. Peeters' analyse van de situatie is kernachtig maar krachtig: 'De UEFA is helemaal niet tegen de Super League. Het wil de Super League zelf organiseren'. Echter, om een eerlijkere en meer plezierige situatie te bereiken, moet de situatie eerst onhoudbaar worden: de Premier League moet absoluut onverslaanbaar worden op het Europese toneel alvorens men gaat inzien dat verandering nodig is.
- Universitair Hoofddocent
- Meer informatie
U kunt de volledige artikelen van De Correspondent hierboven downloaden.
