Volgens het coalitieakkoord bezuinigt het kabinet vanaf 2024 100 miljoen extra op Jeugdzorg, en vanaf 2025 nog eens structureel 0,5 miljard euro. Gemeenten en jeugdzorg maken zich grote zorgen, en FNV Zorg & Welzijn heeft een massademonstratie aangekondigd voor 15 maart 2022.
De maatregelen die de overheid voorstelt zijn niet bewezen effectief en brengen grote risico’s met zich mee. Gezinnen hebben recht op zorg, en impulsen die kwetsbare gezinnen mogelijk van noodzakelijke zorg afhouden (zoals het invoeren van een eigen bijdrage) en het mogelijk beperken van behandelduur door het invoeren van een normering van behandeluren, veroorzaken in de toekomst hogere kosten. Het is geen “aanvullende zorg” maar noodzakelijke zorg.
Voor een duurzame bezuiniging op (relatief dure) jeugdzorg, zou de overheid zich veel meer moeten richten op preventie. Voorkómen dat problemen ontstaan is vele malen goedkoper dan behandeling van reeds ontstane ernstige problemen, en heeft bovendien een belangrijk effect op het leven en welzijn van kinderen en hun opvoeders. Gelukkig heeft het huidige kabinet (Rutte IV) voor het eerst een staatssecretaris van "Jeugd en Preventie”, Maarten van Ooijen.
Preventieve initiatieven zoals Buurtgezinnen, Steunouder, en Meeleefgezin - met Home-Start en Samen Oplopen gebundeld in het collectief “Informele Steun aan Kind en Gezin” zijn bewezen (kosten)effectieve programma's om opvoeders te ontlasten. Bij deze programma's worden gezinnen die steun kunnen gebruiken gekoppeld aan een gezin in de buurt dat steun kan bieden. De hulp is alledaags en vriendschappelijk. Opvoeders worden zo tijdelijk ontlast van hun opvoedingstaken, en kinderen krijgen zo extra liefde en aandacht. Het gezinssysteem wordt als het ware uitgebreid met één of meerdere mede-opvoeders, en (eventueel) met één of meerdere broers en zussen.
In de master Opvoedvraagstukken in een Diverse Samenleving leer je over het belang van het gezin als systeem. Alle belangrijke personen in het leven van kinderen en hun opvoeders, die langere tijd betrokken zijn bij het gezin, kunnen worden beschouwd als onderdeel van het gezinssysteem. Het uitbreiden van het opvoednetwerk, en het delen van zorg- en opvoedingstaken met meerdere volwassenen, heeft een belangrijk preventief effect op problemen in de opvoeding en ontwikkeling van kinderen. Dit bespaart niet alleen geld, maar leidt ook tot veerkrachtige kinderen en uitgeruste ouders.
