Moet de Staat bedrijven die eigendom zijn van steenrijke buitenlandse firma’s overeind houden? Sommigen vrezen dat de coronasteun voor bedrijven hierdoor terecht komt bij buitenlandse investeerders en aandeelhouders in plaats van bij de Nederlandse burgers.
Een voorbeeld is het bedrijf Booking.com, sinds 2005 eigendom van een Amerikaans Concern. Topman Glenn Fogel ving in 2018 bijna 20 miljoen dollar en maakte ook nog gebruik van alle fiscale mogelijkheden die Nederland te bieden heeft, wat hem een korting van bijna 2 miljard opleverde. Toch klopte Booking.com aan bij de overheid voor steun, nadat de boekingssite door de coronacrisis stil kwam te liggen.
Voorwaarden voor financiële ondersteuning
Bij het invoeren van de maatregelen werd er een ruwe regeling bedacht om bedrijven te ondersteunen en een groot deel van de loonkosten over te nemen. Volgens Bas Jacobs, Sijbren Cnossen Professor of Public Economics at Erasmus School of Economics, moest dit snel gebeuren en maakte het niet uit of een bedrijf veel eigen vermogen had of niet. Het was een kwestie van rechtsgelijkheid. Nu de voorbereidingen worden getroffen voor een tweede pakket met loonkostenondersteuning, komt de overheid wel met voorwaarden.
Minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken liet weten nog steeds steun te willen verlenen aan bedrijven waarvan slechts onderdelen worden getroffen door de crisis. Hier staat tegenover dat ze over 2020 geen bonussen betalen, dividend uitkeren of eigen aandelen inkopen. Volgens Jacobs zou het goed zijn als er constructies komen waarbij bedrijven eerst zelf verliezen nemen, of de aandeelhouders eerst de rekening krijgen voordat de overheid bijspringt.
Alles op nul zetten
In de vastgoedsector klinken geluiden die opperen om te stoppen met betalen. De winkelier betaalt geen huur aan de pandeigenaar, die vervolgens geen rente en aflossing betaalt aan de bank. Jacobs legt uit dat dit interessant klinkt, maar uiteindelijk zal een dergelijke oplossing het hele economische proces ontwrichten. Prijzen dienen ervoor de schaarsteverhoudingen aan te geven. Als je alles op nul zet, werkt dit prijsmechanisme niet meer. Als alles gratis is, wil iedereen alles hebben. Je hebt prijzen nodig, concludeert Jacobs.
De portemonnee van de belastingbetaler
De rekening van de overheidssteun komt uiteindelijk bij de belastingbetaler terecht, zegt Bas Jacobs. Een deel van de productiecapaciteit staat stil en in veel sectoren kan niet worden gewerkt, dus wordt daar geen geld verdiend. In feite is dit geld gewoon verdwenen. Volgens Jacobs is het heel goed dat de overheid de mensen die het nodig hebben nu van inkomen voorzien, maar daardoor stijgt de staatsschuld wel. Daar gaan we later gezamenlijk een prijs voor betalen.
- Professor
- Meer informatie
Lees hier het originele artikel van de Volkskrant, 22 april 2020.
