Vertrouwen en collectieve verantwoordelijkheid kunnen de effectiviteit van vaccinatiecampagnes onder studenten verbeteren

Op basis van gegevens die in december 2020 zijn verzameld, hebben de meeste studenten een positieve neiging om zich te laten vaccineren tegen COVID-19: 85% van de studenten gaf aan intenties te hebben tussen 'waarschijnlijk' en 'zeker', hoewel slechts 41% van deze studenten helemaal zeker was van vaccinatie. Bijna 1 op de 10 studenten gaf aan negatief geneigd te zijn tot vaccinatie tegen COVID-19, terwijl slechts een zeer kleine groep aangeeft de vaccinatie definitief te weigeren (1,6%).

Doel van de studie: inzicht krijgen in de belangrijkste drijfveren om gevaccineerd te worden

Aangezien jongere mensen minder snel last hebben van de negatieve gevolgen voor de gezondheid van een COVID-19-infectie, is het belangrijk om te weten wat de belangrijkste redenen zijn om zich te laten vaccineren voor deze personen. Het onderzoek had drie doelen. Ten eerste beoordeelden de onderzoekers de intentie om gevaccineerd te worden in een steekproef op een schaal van volledig resistent tot volledig acceptabel. Ten tweede gebruikten ze een gevalideerd model over vaccinatie-antecedenten - het 5C-model - om te bestuderen welke antecedenten het belangrijkst zijn om de vaccinatie-intentie van studenten te verklaren. Door eerdere literatuur over vaccinatiegedrag te integreren, bestaat het 5C-model uit vijf drijvende krachten achter vaccinatie: vertrouwen (d.w.z. vertrouwen in de effectiviteit en veiligheid van vaccins en in het systeem dat ze aflevert), zelfgenoegzaamheid (d.w.z. waargenomen risico op ziekten en waargenomen mate van bedreiging), beperkingen (d.w.z. structurele psychologische en fysieke barrières), berekening (d.w.z. de betrokkenheid van individuen bij het uitgebreid zoeken naar informatie) en collectieve verantwoordelijkheid (d.w.z. de bereidheid om anderen te beschermen door zich te laten vaccineren). Ten derde onderzochten ze welke psychologische variabelen, waaronder COVID-19-vaccingerelateerde en COVID-19-gerelateerde gedragingen en persoonlijkheidskenmerken, de vaccinatie-intentie beïnvloeden via de 5C’s. Op deze manier wilden ze begrijpen voor welke groepen het bereiken van gewenste niveaus van deze 5C’s en daarmee de vaccinatie-intentie problematischer kan zijn.

‘Vertrouwen en Collectieve Verantwoordelijkheid spelen grote rol bij verklaring vaccinatie-intentie van studenten’

Over de uitkomsten van het onderzoek zegt Annelot Wismans: ‘Vertrouwen en collectieve verantwoordelijkheid bleken het sterkst samen te hangen met vaccinatie-intentie. Door middel van bemiddelingsanalyses toont ons onderzoek het belang aan van psychologische profielen bij het verklaren van vaccinatie-intentie. We stellen vast dat het niveau van vertrouwen lager is voor studenten in onze steekproef die het vaccin als riskanter (bijvoorbeeld minder veilig en met een hoger risico op bijwerkingen) en minder effectief beschouwen, wat bijgevolg de vaccinatie-intentie verlaagt. Bovendien hangt een hoger vertrouwen in de overheid en gezondheidsautoriteiten indirect samen met een hogere vaccinatie-intentie door meer vertrouwen. Ook blijken studenten in onze steekproef die het risico van COVID-19 voor hun omgeving als laag beschouwen, een lagere intentie te hebben om zich te laten vaccineren tegen COVID-19, gemotiveerd door een lager gevoel van collectieve verantwoordelijkheid. Ten slotte laten we zien dat verschillende persoonlijkheidskenmerken – altruïsme, de behoefte om erbij te horen en psychopathie – een belangrijke rol spelen bij het verklaren van de perceptie van vaccinatie als een collectieve verantwoordelijkheid. Studenten met een hoger niveau van altruïsme, een grotere behoefte om ergens bij te horen en lagere psychopathiekenmerken hebben een hoger niveau van collectieve verantwoordelijkheid, wat indirect verband houdt met een hogere vaccinatie-intentie tegen COVID-19.'

Het volledige team van auteurs bestaat uit Roy Thurik (Erasmus School of Economics), Ingmar Franken (Erasmus School of Social and Behavioural Sciences), Rui Baptista (University of Lissabon), Marcus Dejardin (Universiteit of Namur, UCLouvain) en Frank Janssen (UCLouvain ).