Hoe kunnen we ons ontworstelen aan de fossiele energiebronnen? Daar schreef Rick Bosman zijn proefschrift over. De onderzoeker is een van de initiatiefnemers achter ABP fossielvrij en hij weet als geen ander wat je als land, bedrijf of universiteit kan doen om los te komen van de fossiele industrie. “Er gaat meer geld naar marketing dan naar duurzame energie bij Shell”, vertelt Rick Bosman bij Studio Erasmus.
Shell helpen door tegen ze te procederen
Op 26 mei 2021 won Milieudefensie een rechtszaak tegen Shell. De rechter oordeelde dat Shell zijn CO2-uitstaat in 2030 teruggebracht moet hebben met 45%. Shell gaat alleen in beroep. Vanuit zijn nieuwe baan bij Milieudefensie is Rick Bosman als onderzoeker betrokken bij de rechtszaak. Volgens hem is Shell er juist mee geholpen: “We helpen Shell om de goede weg in te slaan naar een duurzame economie. Ik heb geleerd dat er stevige maatschappelijke druk nodig is om dit soort partijen mee te krijgen in de noodzakelijke ontwikkeling.”
Tijdens de uitzending van Studio Erasmus wordt er gevraagd of samenwerken met Shell dan nog wel acceptabel is. Vanuit het kabinet gaat er bijvoorbeeld elk jaar 17 miljard euro naar de fossiele industrie. Bosman: “Je hebt de samenwerking met de fossiele industrie nodig als ze echt werk maken van duurzaamheid. Zo niet, dan zijn de bedrijven meer een sta in de weg.”
Afgelopen jaar was de winst van Shell 40 miljard euro. Waar doen ze daarmee? “Ik ken de casus van Shell heel goed. Ze kopen eigen aandelen terug en keren dividend uit aan aandeelhouders. Daarnaast gaat er meer geld naar marketing dan naar duurzame energie. Maar liefst 80% van de investeringen van Shell gaan nog steeds naar fossiel. Ze noemen zichzelf de aanjager van de energietransitie. Maar ook als ik al mijn inlevingsvermogen en empathie gebruik, vind ik het heel moeilijk om dit te zien”, vertelt de onderzoeker.
Het mooie voorbeeld: ABP fossielvrij
Pensioenfonds ABP maakte in 2021 bekend niet meer te investeren in olie- en gasbedrijven. Dat is een mooie mijlpaal waar Rick Bosman een van de aanjagers van was. Hoe pak je zo’n transitie aan?
Bosman: “Ik ben bij Drift begonnen als adviseur. Drift is het onderzoeksinstituut op het gebied van duurzame transities bij Erasmus Universiteit Rotterdam. Ik adviseerde over hoe je de energietransitie kan vormgeven en versnellen. Op dat moment kwam ik erachter dat er via mijn pensioenfonds veel geld werd geïnvesteerd in de fossiele industrie: 15 miljard euro.”
“Ik was echt boos. Die boosheid hebben we omgezet in actie met een groep mensen die er ook zo over dacht."
Dit geld ging eigenlijk naar het onleefbaar maken van onze eigen mooie toekomst, volgens Bosman. “Dat voelde voor mij heel onwerkelijk. Ik was echt boos. Die boosheid hebben we omgezet in actie met een groep mensen die er ook zo over dacht. Na zeven jaar campagne voeren stopte ABP met investeren in fossiele bedrijven. Het werkte zo goed omdat er drie punten bij elkaar kwamen: een diepgevoelde urgentie, een groep betrokken mensen die hun grote netwerk kon inzetten en een duidelijk verhaal.”
