Hoe bepalend zijn talkshows voor het vormen van een politieke mening? Studenten van de Masteropleiding Media & Journalistiek aan Erasmus School of History, Culture and Communication en de Masteropleiding Science Communication & Society aan de Universiteit Leiden hebben onderzoek gedaan naar de politieke gasten die aanschuiven bij de Nederlandse talkshows. De studenten hebben onlangs de resultaten van hun onderzoek gepresenteerd, waarna een gepubliceerd artikel in NRC volgde.
Het onderzoek toont aan dat Op1 de meest politiek-getinte talkshow is. Bij Op1 was het aandeel van genodigde politieke gasten 13%, tegenover 10% bij Jinek en 7,5% bij de Vooravond. Daarnaast verschilt het type politieke gasten per omroep significant. Zo blijkt dat er een oververtegenwoordiging van progressieve en linkse politici te zien is bij omroep BNNVARA, waar tweederde van de Haagse politici die aanschoven van D66, PvdA, Groenlinks of SP waren. Dit komt voornamelijk naar voren in verschillende 19:00 talkshows zoals DWDD, Vooravond, en Khalid & Sophie, maar ook Op1 wanneer deze door BNNVARA wordt uitgezonden.
Op1 wordt namelijk door verschillende omroepen van de NPO uitgezonden. BNNVARA had tot het najaar 2021 het zwaartepunt met twee uitzendingen per week; dit werd later overgedragen naar WNL. Zeker deze omroep slaagt erin om een zichtbare politieke stempel op de uitzendingen te drukken: 31% van de genodigde gasten waren politici namens de VVD, tegenover een aandeel van 22% vanuit het CDA. Daarnaast zijn op de EO-avonden het CDA en ChristenUnie oververtegenwoordigd en laat Omroep Max een voorkeur voor 50Plussers zien. Nu BNNVARA stopt met het uitzenden van Op1, zal het progressieve geluid van deze omroep deels wegvallen.
De studenten baseerden hun onderzoek op data die vanaf de start van Op1 in 2020 verzameld is. Het afgelopen halfjaar leerden de studenten kwantitatieve onderzoeksmethoden door middel van het statistiekprogramma R onder begeleiding van dr. Nel Ruigrok. Ze hebben hun nieuwgeleerde vaardigheden in de praktijk mogen toepassen toen ze data analyseerden voor NRC. De studenten die het onderzoek hebben uitgevoerd zijn Ilse van Knegsel, Lars Beelen, Dana Bouwknegt, Anne Kluijtmans, Lotte Keuzenkamp en Janine Zappeij van ESHCC en Simon van de Reep en Max Janssen van Universiteit Leiden.
Met dit onderzoek hebben de studenten een belangrijke bijdrage geleverd aan een onderscheidend artikel in NRC, tijdens de roerige periode in het Nederlandse talkshowlandschap. Benieuwd naar meer informatie? Lees het NRC-artikel hier.
- Meer informatie