Het Academisch Outreach Programma (AOP) van de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) heeft als doel de toegankelijkheid (i.e., toegang, succes en doorstroom) van het hbo en de universiteit te bevorderen. Het programma richt zich in het bijzonder op historisch ondervertegenwoordigde studenten, zoals (toekomstige) eerste generatie studenten, studenten met een Buiten-Europese herkomst en studenten uit huishoudens met een laag inkomen.
Het idee voor het programma ontstond na een inspirerende reis naar de University of California Los Angeles (UCLA), met Chief Diversity Officer Semiha Denktaş en manager Gwen de Bruin, werkzaam bij het Inclusion, Diversity, Equity and Access (IDEA) Center van de EUR. Zij zagen de noodzaak voor outreach inspanningen in Rotterdam. Inmiddels werkt een groot aantal teamleden van het IDEA Center aan bovengenoemde doelen. Je leest alles over hen, hun beweegredenen, hun successen en favoriete momenten in dit team interview.
Semiha Denktaş, Chief Diversity Officer van de EUR: "Na een enorm inspirerende reis naar UCLA waren wij volledig overtuigd van de noodzaak om een outreach programma te ontwikkelen en te starten. Het idee bestond al langer, maar door te leren en te praten over de geleerde lessen van deze universiteit in Amerika konden wij een plan maken dat past bij de Nederlandse en Rotterdamse context. Er is zoveel potentieel in onze regio, maar de universiteit en academische wereld kunnen heel ver weg lijken, met drempels die buiten het bereik van leerlingen liggen. Hier wilden wij graag aan werken, samen met alle mensen die betrokken zijn bij het vormgeven van de onderwijsloopbaan van kinderen en jongeren, zoals scholen, schoolleiders, leerkrachten, maatschappelijke partners en beleidsmakers. Zo kunnen wij als academische gemeenschap in contact blijven met de maatschappij en innovatief blijven."
Het AOP is onderdeel van het IDEA Center van de EUR. Gwen de Bruin, manager van het IDEA Center, benadrukt hoe het AOP bij het werk van het IDEA Center past: "De doelen en uitgangspunten van het AOP passen perfect bij het IDEA Center, dat staat voor Inclusion, Diversity, Equity and Access, oftewel inclusie, diversiteit, rechtvaardigheid en toegankelijkheid. Toegankelijkheid van onderwijs voor iedereen, eerlijke kansen voor iedereen, zodat wij een diverse en inclusieve universiteit en gemeenschap kunnen zijn. Bij het IDEA Center kijken wij naar uitsluitingsmechanismen in de gehele onderwijslijn, van leerlingen tot studenten tot medewerkers van de EUR. Het AOP is dus het begin van alles."
Anne Wijtzes, programmamanager van het AOP, vertelt gepassioneerd over haar motivatie om bij het AOP te gaan werken: "Na mijn studie ben ik gestart als onderzoeker op sociale vraagstukken. Hoewel ik onderzoek doen heel leuk vond (en nog steeds vind), merkte ik tijdens mijn postdoc-periode dat ik de directe impact van mijn werk begon te missen. Rond die tijd deed zich de prachtige kans voor om bij het IDEA Center (toen nog Diversity & Inclusion Office) te gaan werken als programmamanager voor een nieuw op te zetten outreach programma. Ik heb geen moment getwijfeld! Via veel van mijn vrienden heb ik van jongs af aan van heel dichtbij ervaren dat niet iedereen dezelfde kansen en mogelijkheden krijgt als het gaat om school en de arbeidsmarkt. Ook leerde ik al heel snel dat ik zelf een heel bevoorrechte positie had met ouders die beiden hebben gestudeerd aan de universiteit en het Nederlandse onderwijssysteem van binnen en buiten kennen. Zelf voel ik me thuis op de universiteit, en ik voel me gezegend dat ik nu als programmamanager mag werken aan de toegankelijkheid van diezelfde universiteit voor iedereen, ongeacht iemands achtergrond, opleiding van ouders of financiële situatie. Inmiddels ervaar ik dagelijks de impact van ons werk."
Lisenne Giel, projectleider Scholen, beschrijft haar veelzijdige dagen: "Als projectleider heb ik geen typische dagen. Mijn werkdagen bestaan uit een mix van uiteenlopende activiteiten, zoals strategische planning, samenwerking met teamleden, vergaderen met stakeholders, praktische taken met betrekking tot de uitvoering van het project en monitoring en onderzoek. Zo kan ik een werkdag beginnen met het afstemmen van de algehele doelstellingen van het project met alle stakeholders, maar kan ik ook om 9 uur een Kindercollege voor groep 6 hosten! Een ding wat wel dagelijks op mijn to-do-lijstje staat, is teamcoördinatie; ik stem iedere dag met het projectteam af over de voortgang, uitdagingen en aankomende deadlines."
Rajiv Mahadew deelt zijn persoonlijke hoogtepunt als City Engagement Officer: "Via stichtingen en andere maatschappelijke organisaties komen wij in contact met kinderen en jongeren in hun eigen leefomgeving, en het is schitterend dat wij kunnen inspireren en laten zien dat de universiteit niet iets ongrijpbaars is, maar tot de mogelijkheden behoort voor alle kinderen en jongeren in onze stad. Op het moment dat ik de interactie zie tussen onze student-docenten in hun rolmodelfunctie met jongeren of als wij activiteiten verzorgen op de EUR en in de wijk en aan het eind van de dag lachende gezichten zien van jongeren die zeggen dat ze willen gaan studeren of geïnspireerd zijn geraakt, dan maakt dat mijn dag goed!
Arysha Lemmers, event manager van het AOP, reflecteert op haar favoriete momenten: "Tijdens de programma’s zie ik speciale momenten plaatsvinden tussen de student-docenten (die als rolmodel fungeren) en de leerlingen. Dit toont aan dat het AOP echt nodig is. Ik heb tienjarige kinderen zien schreeuwen van blijdschap omdat de professor van het Kindercollege dezelfde afkomst had, kinderen uit bussen zien rennen om knuffels te geven aan de student-docenten en middelbare scholieren die toegeven nu eindelijk wel zelf hun eigen studiekeuze te durven maken en niet meer voor een studie te kiezen omdat hun vrienden dat ook doen.
Brenda Karsan, event manager, deelt een van de onverwachte uitdagingen die zij dit jaar heeft meegemaakt en hoe zij deze aanpakte: ‘’Onze partnerscholen worden met bussen naar de EUR gebracht om mee te doen aan de Kindercolleges. Tijdens een van de colleges was een van de bussen vertraagd, waardoor de leerlingen na afloop nog op de campus moesten blijven. Ik heb snel een creatieve oplossing bedacht door de kinderen een filmuur inclusief leuke filmquiz te geven. De kinderen vonden het heel leuk en deden tot mijn verrassing nog heel actief mee.’’
Joska Strikker onthult haar voldoening en uitdagingen als event manager: "Het leukste aan eventmanager zijn, is het kunnen bijdragen aan programma's die écht een verschil maken in het leven van leerlingen. Onze programma’s helpen de leerlingen niet alleen met school en werk, maar ook bij hun persoonlijke groei. Het doel is om ze zo goed voorbereid en vol vertrouwen naar het hbo of de universiteit te laten gaan. Event management met scholen is een leuke uitdaging. Het vergt creativiteit, slim plannen en goed nadenken om ervoor te zorgen dat deze programma's écht goed werken en het maximale effect hebben."
Onderwijskundige Marianne den Hertog deelt belangrijke kenmerken van de activiteiten en programma’s van het AOP. “De programma’s en activiteiten die we ontwikkeld hebben voor onze kinderen en jongeren in Rotterdam zijn erg divers. We organiseren korte activiteiten zoals bijvoorbeeld speurtochten op de campus voor kinderen om op een laagdrempelige manier kennis te maken met de universiteit, maar ook langdurige programma’s voor bijvoorbeeld jongeren om hen te ondersteunen bij het maken van een profiel- en/of studiekeuze. Alle programma’s en activiteiten sluiten aan bij belangrijke sleutelmomenten in de schoolloopbaan van de kinderen en jongeren. Dat zijn sleutelmomenten zoals de overgang van groep 8 naar de brugklas en het moment waarop je een studiekeuze maakt. Je kan je voorstellen dat wij bepaalde informatie delen en bespreken met de jongeren, maar de persoonlijke aandacht van onze studenten naar hen toe, zorgt voor de meeste impact. Dat de (persoonlijke) verhalen van de studenten en wetenschappers in de programma’s herkenbaar zijn voor jongeren, maakt het extra waardevol.”
Voor het ontwikkelen van outreach programma’s laat onderwijskundige Britt van Herpen zich inspireren door haar eigen ervaringen tijdens haar schoolloopbaan: "Mijn eigen schoolervaringen hebben een diepgaande invloed gehad op mijn werk bij het ontwerpen van onderwijsprogramma's. Ik streef er altijd naar om programma's te ontwerpen die rekening houden met verschillende leerstijlen en achtergronden, iets wat ik miste tijdens mijn eigen schooltijd. Het aanmoedigen van kritisch denken en creativiteit zijn elementen in onderwijs die ik als waardevol beschouw. Daarnaast heeft mijn ervaring voor de klas als leerkracht mij een realistisch perspectief gegeven op wat haalbaar is in een klaslokaal. Dit helpt me om programma's te ontwikkelen die niet alleen academisch verrijkend zijn, maar ook praktisch uitvoerbaar voor (student-)docenten."
Janna Michael deelt de waardevolle lessen die zij heeft geleerd als onderzoeker: "Als onderzoeker binnen het AOP heb ik waardevolle lessen geleerd die mijn begrip van kansenongelijkheid hebben verdiept. Kansenongelijkheid is een complex probleem dat op alle niveaus speelt: van maatschappelijke structuren en het onderwijssysteem tot de interacties tussen leerlingen en docenten op het niveau van de school, ondersteuning vanuit de familie en de motivatie van leerlingen, om maar een paar factoren te noemen. De factoren op verschillende niveaus staan vaak ook nog met elkaar in wisselwerking. Het is daarom ook noodzakelijk om kansenongelijkheid systematisch en op verschillende niveaus aan te pakken. Om efficiënte interventies met veel draagvlak te creëren, hebben wij de ervaring, kennis en ideeën van alle betrokkenen nodig. Universiteiten hebben hierin een cruciale rol door stakeholders samen te brengen en theoretische verklaringen voor kansenongelijkheid verder te onderzoeken. Dit legt de basis voor gerichte en efficiënte interventies. Hiernaast is het bevorderen van kansengelijkheid binnen de universiteit van groot belang, zodat zij inclusief onderwijs kan bieden waarin alle studenten zich veilig, thuis en gerespecteerd voelen, ongeacht hun achtergrond."
Ook onderzoeker Gresa Gashi benadrukt het belang van onderzoek: "Onderzoek speelt een belangrijke rol in het AOP om verschillende redenen. Allereerst stelt onderzoek ons in staat om de effectiviteit van het programma te evalueren. Door systematisch gegevens te verzamelen en analyses uit te voeren, kunnen wij begrijpen welke aspecten van het programma goed functioneren en waar mogelijk aanpassingen nodig zijn. Daarnaast biedt onderzoek ook de mogelijkheid om nieuwe inzichten te verwerven en innovatieve benaderingen te ontwikkelen. Het helpt ons de behoeften van de doelgroep beter te begrijpen, trends te herkennen en strategieën te ontwikkelen die passen bij de veranderende behoeften van de gemeenschap. Tenslotte draagt onderzoek ook bij aan de betrouwbaarheid van het AOP. Door resultaten te publiceren en te delen, kunnen wij niet alleen transparantie bieden over de impact van het programma, maar ook bijdragen aan de bredere academische gemeenschap door kennis te delen over outreach programma’s en kansengelijkheid in het onderwijs en discussies hierover aan te moedigen."
Het communiceren over alle initiatieven van het AOP gebeurt door communicatieadviseur Naomie Mankenda. Zij beschrijft de rol van communicatie in het creëren van positieve maatschappelijke impact met het AOP: "Communicatie speelt een heel belangrijke rol in het creëren van een positieve maatschappelijke impact voor het AOP. Mijn bijdrage als communicatieadviseur richt zich op het verspreiden van verhalen en ervaringen die de essentie van ons programma belichten. Door middel van verschillende communicatiemiddelen zoals blogposts op de EUR website, foto’s en video’s van de programma’s en berichten te delen op LinkedIn, zet ik de stemmen van betrokkenen in de schijnwerpers. Deze verhalen wekken niet alleen interesse op, maar zorgen er ook voor dat de impact van het programma tastbaar wordt voor een breed publiek. Impactvolle en inclusieve communicatie betekent voor mij het creëren van een omgeving waarin iedereen gehoord en vertegenwoordigd wordt. Daar hoort ook het gebruik van inclusieve taal bij. Dit betekent dat ik bewust woorden kies die iedereen omarmt en niemand uitsluit. Het gaat erom een taal te hanteren die mensen verenigt, ongeacht hun achtergrond, genderidentiteit, culturele of sociale context. Tenslotte is het gebruik van inclusief beeldmateriaal ook van groot belang. Het gaat niet alleen om het vermijden van stereotypen, maar ook om het actief tonen van diverse gemeenschappen, ervaringen en perspectieven.
Sjimmi van Rijckevorsel, een betrokken student-assistent, beschrijft haar ervaring -: "Binnen ons programma zijn EUR studenten van allerlei verschillende faculteiten aangesloten als student-docenten. Onze student-docenten staan voor de klas en verzorgen de verschillende programma’s die wij hebben ontwikkeld. Deze studenten hebben diverse achtergronden en hebben ieder een eigen weg naar de universiteit bewandeld. Dit maakt hen rolmodellen voor de leerlingen in de klas die ze kunnen inspireren door het delen van hun eigen verhaal. Het is zo mooi om te zien dat wij zo’n hechte en gezellige studentengemeenschap hebben waarmee wij ook zulk belangrijk werk verrichten. Daarnaast vind ik het ook leuk om tijdens de programma’s te ondersteunen en met de leerlingen te praten en hen te enthousiasmeren. De verscheidenheid aan taken is wat werken bij het AOP voor mij zo bijzonder maakt!"
Student-assistent Aleksa Zivlak deelt een persoonlijke interactie met leerlingen die hem raakte: "Vandaag had ik een les bij mijn oude basisschool. Na afloop van de les kwamen er twee kinderen naar mij toe en gaven mij een knuffel en bedankten mij voor de leuke les. Ik merkte dat ze het echt leuk hadden gehad in mijn les. Het deed mij realiseren dat je tijdens zo’n les al impact kunt maken op kinderen. Dat raakte mij. Het gaf mij ook veel energie en inspiratie om ervoor te zorgen dat toekomstige lessen die ik ga geven net zo leuk worden als deze."
Meer informatie
Wil je meer weten over het Academisch Programma, het IDEA Center en de teamleden, houd dan onze website in de gaten, volg onze LinkedIn pagina of schrijf je in voor onze nieuwsbrief.