Samen beslissen als nieuwe norm

Deze bijzondere leerstoel is gevestigd door Zorginstituut Nederland. Delnoij doet onderzoek naar de rol van het Zorginstituut in het verbeteren van de kwaliteit en doelmatigheid van zorg, in het bijzonder naar de inbreng van burgers en patiënten. Het Zorginstituut adviseert over de samenstelling van het basispakket van de zorgverzekering en bevordert de kwaliteit van zorg. Het onderzoek binnen deze leerstoel richt zich op beide taken.

Meer aandacht voor patiëntgerichtheid
Op basis van haar onderzoek van de afgelopen 15 jaar houdt de professor in haar rede een pleidooi voor meer aandacht voor de patiëntgerichtheid van de zorg, naast het meten van uitkomsten. Het Zorginstituut is onderdeel van een evidence ecosysteem waarin wereldwijd ontwikkelde kennis via landelijke pakketbesluiten, richtlijnen en decision aids zijn weg vindt naar de haarvaten van het systeem: het proces van samen beslissen tussen zorgverlener en zorggebruiker in de spreekkamer, aan het bed, op de afdeling of aan de keukentafel. Het luistert nauw welke uitkomstinformatie er in dat gesprek aan de orde komt. Vanuit het perspectief van de premiebetalende burger zijn andere uitkomstmaten belangrijk dan vanuit het perspectief van de zorgverlener en patiënt. En de patiënt vindt weer andere zaken relevant dan de zorgverlener.  

De veranderende rol van het Zorginstituut
Welke uitkomsten er in de zorg precies gemeten worden en welke er gedeeld worden met het publiek, kan het Zorginstituut niet zelfstandig bepalen. Die afspraken worden gemaakt door en met de partijen in de zorg: aanbieders, verzekeraars en patiënten/cliëntenorganisaties. Bij het maken van deze afspraken wil het Zorginstituut een kritische gesprekspartner zijn, die perspectieven verbindt en partijen overtuigt op basis van inhoudelijke argumenten. Wetenschappelijk onderzoek kan die argumenten aandragen.

“Werken bij het Zorginstituut vraagt continu om het zoeken naar de balans tussen overheidsingrijpen en laissez-faire. En tussen doorzettingsmacht op grond van wettelijke bevoegdheden en overtuigingskracht op basis van inhoudelijke argumenten”, aldus Delnoij. Wanneer doet het Zorginstituut dat goed? Wat kan beter en hoe? Op dergelijke vragen zal het onderzoek binnen de leerstoel mede een antwoord moeten geven. Voorafgaand aan de oratie organiseert ESHPM hierover samen met Zorginstituut Nederland het symposium: Value-Based Health Care en betaalbare zorg: (hoe) leidt uitkomstgerichte zorg in Nederland tot meer waarde voor de burger?

Prof.dr. Diana Delnoij (1965) is bijzonder hoogleraar ‘Sturing op kwaliteit en doelmatigheid van zorg’ bij Erasmus School of Health Policy & Management (ESHPM) van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Van 1983 tot 1987 studeerde zij politicologie aan de Katholieke Universiteit Nijmegen (nu: Radboud Universiteit). In 1994 promoveerde zij op een proefschrift over honorering van artsen en kosten van zorg. In haar onderzoek houdt zij zich bezig met kwaliteit van zorg en de inbreng van het perspectief van de patient.