Rotterdam Scriptieprijs voor onderzoek naar aanpak ondermijnende criminaliteit op Zuid

Ondermijnende criminaliteit, zoals mensenhandel, de productie van en handel in drugs, witwassen, fraude en cybercrime, is een van de complexe problemen waar Rotterdam mee te maken heeft. De stad Rotterdam wil meer aandacht voor ‘positieve veiligheid’. Het onderzoek van Van Delden kijkt naar de positieve gedragsbeïnvloeding als onderdeel van de aanpak van ondermijnende criminaliteit. Zij onderzocht hoe positieve gedragsbeïnvloeding en aandacht voor de omgeving kunnen bijdragen aan de aanpak van ondermijnende criminaliteit.

Nudging tegen criminaliteit

Nudging komt uit de gedragswetenschappen en is gebaseerd op het idee dat gedragsverandering te weeg kan worden gebracht door gerichte veranderingen in de omgeving. Het is als een ‘duwtje in de goede richting’ voor het tot stand brengen van een positieve gedragsverandering. Op Rotterdam Zuid wordt een zodanige omgeving gecreëerd waarin mensen ‘verleid’ worden om legaal gedrag te vertonen in plaats van crimineel gedrag.

Zo wordt de sociale norm gebruikt om wapenbezit terug te dringen en overtredingen te melden bij de politie, en worden veranderingen in het straatbeeld aangebracht om meer openheid en zichtbaarheid te creëren. Hierdoor worden activiteiten die liever niet zichtbaar zijn, zoals het dealen van drugs ontmoedigd. Uit haar onderzoek blijk een positief effect van het gebruik van gedragsinzichten op zowel de effectiviteit van het netwerk dat de ondermijning bestrijdt als de interne samenwerking binnen dat netwerk van partners. Gedragswetenschappelijke inzichten zouden standaard moeten worden meegenomen bij het maken van beleid en bij overheidssturing. Niet als apart truckje maar als onderdeel van een mix aan beleidsinstrumenten om zo tot effectiever beleid te komen.

Uit het juryrapport

Myrthe van Delden heeft een zeer rijke scriptie geschreven over een boeiend en in de Nederlandse beleidspraktijk relatief nieuw thema van gedragsbeïnvloeding. De scriptie is niet alleen empirisch rijk, maar is óók vanuit een zeer goed opgesteld theoretisch kader opgesteld waarin theorieën over gedragsbeïnvloeding en complexiteit helder worden gepresenteerd.

De jury spreekt grote waardering uit voor haar uitgebreide gegevensverzameling. Zij heeft veel informatie verzameld door van nabij onderzoek te doen naar ‘ondermijnende criminaliteit’ op Rotterdam-Zuid. Daarmee heeft de onderzoeker een knappe prestatie geleverd en een relevante bijdrage geleverd aan het in kaart brengen van de mogelijkheden die het principe van nudging oplevert bij complexe beleidsproblemen.

Deze alternatieve aanpak kan een mooie bijdrage leveren aan het bevorderen van de ‘positieve veiligheid’ in Rotterdam, waardoor criminaliteit kan afnemen. Niet alleen de oorsprong van de vraagstelling, maar vooral ook de verwezenlijking van het onderwerp is goed verankerd in de Rotterdamse situatie. De onderzochte aanpak is ‘echt Rotterdams’, maar beperkt zich in zijn toepasbaarheid zeker niet tot de Rotterdamse situatie alleen.

Myrthe van Delden is afgestudeerd bij het masterprogramma Complexity of Governance Networks van de opleiding Bestuurskunde onder begeleiding van prof. Martijn van der Steen. En werkt inmiddels bij de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur als onderzoeker en opleidingsmanager.

Over de Rotterdamse Scriptieprijs 

Erasmus Universiteit Rotterdam en de gemeente Rotterdam hebben in 2013 de Rotterdam Scriptieprijs in het leven geroepen. Met deze masterscriptieprijs willen beide partijen studenten stimuleren een actieve bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van de regio Rotterdam. De jury heeft dit jaar extra de nadruk gelegd op relevantie voor Rotterdam en wetenschappelijke kwaliteit. Daarom is het schrijven van een begeleidende motivatiebrief onderdeel van de aanmeldingsprocedure geworden en moesten de scripties met minimaal een 8 zijn beoordeeld. De prijs bestaat uit een oorkonde, een Rotterdams kunstwerk en een geldbedrag van 1500 euro.