Om een impactgedreven universiteit te worden, is het belangrijk dat er een gemeenschappelijk begrip is van maatschappelijke impact. Op 2 juni vindt daarom de Impact Dialoog Kick-Off plaats: de eerste in een reeks dialoogsessies voor EUR en Erasmus MC collega’s waarin zij inzichten met elkaar delen over het creëren van maatschappelijke impact in hun dagelijks werk. Sprekers zijn onder andere prof.dr. Dirk Schoenmaker, prof.dr. Eveline Crone, prof.dr. Inge Hutter en prof.dr. Vincent Jaddoe. De laatste deelt in dit interview zijn visie op impact.
Wat betekent impact voor u?
“Waar het mij om gaat, is dat we vanuit een academisch centrum zoals het Erasmus MC in Rotterdam onderzoek doen dat echt betekenis heeft voor Rotterdammers en anderen. Het gaat om het verschil maken. Wij doen een groot longitudinaal gezondheidsonderzoek (Generation R) waarbij we duizenden deelnemers volgen, vanaf de periode voordat een vrouw zwanger wordt. De kinderen volgen we al bijna twintig jaar. We onderzoeken welke factoren ertoe leiden dat het ene kind gezond opgroeit en het andere niet. Het doel is werkelijk de gezondheid van toekomstige generaties positief beïnvloeden. Op deze manier kunnen we een verschil maken voor de stad.”
Wanneer kun je zeggen dat je als onderzoeker ‘het verschil hebt gemaakt’?
“Dat is wel een goede vraag. Of kinderen steeds gezonder worden, hangt natuurlijk ook af van andere factoren in de samenleving. Daardoor is het ook een proces van continue verder denken en onderzoeken. Maar een voorbeeld: uit ons eerste onderzoek (Generation R) kwam naar voren dat de fase voor de zwangerschap en de gezondheid van de ouders al heel belangrijk zijn voor de gezondheid van een kind. Uiteindelijk heeft dat onderzoeksresultaat bijgedragen aan het starten van preconceptie-spreekuren in Nederland. Het kost wel nog meer tijd om te meten of dat spreekuur positief effect heeft, onderzoek vertalen naar de praktijk duurt altijd lang. Maar waar het eerst normaal was dat een vrouw pas rond twaalf weken bij een verloskundige kwam, en die zei: ‘Je kunt beter stoppen met roken’ – kunnen we nu, door het onderzoek, in een veel eerder stadium zeggen: stop vòòrdat je zwanger wordt, want het heeft invloed.”
Niet ieder onderzoek kan dit soort impact op de maatschappij hebben?
“Dat klopt. Niet alle wetenschappelijke projecten maken direct een verschil. Ik heb een achtergrond in biomedisch onderzoek: daarin is impact soms snel duidelijk. Als je medicatie test bij kinderen met luchtwegproblemen, kun je snel zien of het werkt of niet. Maar er zijn ook onderzoekers die variaties in het DNA onderzoeken van astmapatiënten. Dat onderzoek heeft helemaal geen directe impact, maar het is wel degelijk belangrijk omdat het kan leiden tot een nieuw geneesmiddel in de toekomst of een nieuwe theorie. Zowel maatschappelijke als wetenschappelijke impact is daarom heel belangrijk.”
“Ik durf te stellen dat maatschappelijke impact alleen bereikt kan worden door intensief samenwerken.”
Wat is het belangrijkste ingrediënt om tot impactgedreven onderzoek te komen zoals jullie doen?
“Samenwerken is cruciaal. In ons onderzoek werken we samen met de gemeente Rotterdam, met verloskundigen en consultatiebureaus: we volgen zwangere vrouwen en kinderen in heel Rotterdam, in alle lagen van de bevolking. Hiernaast delen we onderzoeksresultaten met beleidsmakers, zowel lokaal als landelijk. Ook denk ik dat je pas verschil kunt maken als je verschillende wetenschappelijke disciplines bij elkaar brengt. Bijvoorbeeld in het geval van preventie: wij kunnen stellen dat bepaald gedrag invloed heeft op de gezondheid van een (toekomstig) kind, maar vervolgens heb je gedragsdisciplines nodig die onderzoeken hoe je gedrag daadwerkelijk kan veranderen. En er moet uitgezocht worden welke maatregelen kosteneffectief zijn en welke niet. Maatschappelijke impact is alleen mogelijk, durf ik te stellen, via interdisciplinair onderzoek en intensief samenwerken.”
Meer info over het onderzoek: https://generationr.nl/next/
Meer info over de Impact Dialoog Kick-off: https://www.eur.nl/evenementen/impact-dialoog-kick-2021-06-02
