Een ongeplande zwangerschap kan zowel gewenst als ongewenst zijn. Uit onderzoek van gezondheidswetenschapper dr. Clair Enthoven, psycholoog prof.dr. Pauline Jansen en een team van onderzoekers van de Erasmus Universiteit Rotterdam en het Erasmus MC blijkt dat ongeplande zwangerschappen veel voorkomen. Er werd een heel divers beeld gevonden: veel verschillende factoren hingen samen met een ongeplande zwangerschap zowel bij vrouwen als mannen. Het voorkomen van ongeplande zwangerschappen, en het ondersteunen van ouders met een ongeplande zwangerschap, vereist meer maatwerk in zowel de publieke gezondheid als de klinische praktijk. Want, hoewel vaak wordt gedacht, zijn het niet alleen tienermeisjes die het overkomt.
De onderzoekers hebben gebruik gemaakt van de Rotterdamse Generation R data. In de periode tussen 2002-2006 hebben bijna 10.000 zwangere vrouwen en ongeveer 6.500 partners meegedaan aan deze studie. De data toonden aan dat van alle zwangerschappen 29% ongepland was. Van deze ongeplande zwangerschappen was 55% gewenst, 40% van de vrouwen had in eerste instantie gemengde gevoelens, maar was later wel blij met de zwangerschap, en 5% had langdurig gemengde gevoelens. Het onderzoek laat zien dat gemiddeld genomen vrouwen en mannen met een ongeplande zwangerschap op alle demografische, mentale, fysieke en sociale kenmerken verschillen van vrouwen en mannen met een geplande zwangerschap.
Niet alleen tienermeisjes maar ook 30+ vrouwen
Wat vertellen deze onderzochte kenmerken ons over vrouwen en mannen met een ongeplande zwangerschap? Wie overkomt dit? Uit alle gegevens werd een groep (41%) geïdentificeerd die voornamelijk bestond uit jongere, single vrouwen met een relatief laag opleidingsniveau en inkomen, en een geschiedenis van psychische problemen, soa’s of abortus. Een deel van deze groep had een Surinaamse, Kaapverdische of Antilliaanse achtergrond; de overige vrouwen waren Nederlands, zij lieten een hoog middelengebruik zien (roken, drugs).
De onderzoekers vonden echter ook een heel ander beeld: naast het stereotype beeld van tienerzwangerschappen en (seksueel) risicogedrag, krijgen ook juist oudere vrouwen (30+) met een hoger opleidingsniveau te maken met een ongeplande zwangerschap, evenals islamitische vrouwen die al moeder zijn. Onder de mannen werden vergelijkbare groepen gevonden.
Eigenlijk kan vrijwel iedereen een ongeplande zwangerschap overkomen. De kennis over dit diverse beeld kan helpen om gerichte voorlichting te geven aan vrouwen en mannen in kwetsbare situaties. De resultaten maken duidelijk dat om ongeplande zwangerschappen te voorkomen, en om ouders met een ongeplande zwangerschap te ondersteunen, maatwerk nodig is in zowel de publieke gezondheid als in de klinische praktijk.
Het onderzoek is gepubliceerd in BMC Public Health
met de titel: Clustering of characteristics associated with unplanned pregnancies: the Generation R study
- Onderzoeker
- Professor
- Meer informatie
Marjolein Kooistra, communicatie ESSB | kooistra@essb.eur.nl | 06 83676038
