Omarm internationale collegezalen als brug naar betere carrièremogelijkheden

Nu, met een baanaanbod van een toonaangevende multinational, belichaamt Janneke de toekomst van een concurrerend Nederland op het wereldtoneel. Ze weet dat die uiteenlopende gesprekken haar vermogen om problemen op te lossen en over grenzen heen te communiceren hebben aangescherpt. Deze vaardigheden zijn essentieel in de huidige, onderling verbonden wereld. 

Zullen verhalen zoals die van Janneke binnenkort tot het verleden behoren? De resultaten van mijn onderzoek wijzen in een veelbelovende richting: Nederlandse afgestudeerden met een internationale studieomgeving als achtergrond, lijken hun carrière te starten met een merkbaar loonvoordeel, dat vaak in de loop der tijd groeit.

Essentiële interculturele en taalvaardigheden

De motivatie voor het onderzoek komt voort uit een eenvoudige vraag: geven medestudenten met diverse taal- en culturele achtergronden studenten een voorsprong in niet-Engelstalige landen? Twee factoren zijn daarbij essentieel: beheersing van het Engels en interculturele competentie.

Allereerst is Engels, de lingua franca van het bedrijfsleven, onmisbaar—vooral in een exportgedreven, innovatiegerichte economie zoals Nederland. Janneke bijvoorbeeld, schrijft haar vermogen om zichzelf te presenteren bij internationale klanten toe aan de discussies die ze in het Engels voerde met haar internationale medestudenten.

Ten tweede stelt interculturele competentie studenten in staat om effectief te communiceren en culturele verschillen te overbruggen, wat de werkomgeving inclusiever en productiever maakt. In haar huidige functie navigeert Janneke regelmatig tussen de verschillende zakelijke stijlen van haar Koreaanse en Duitse collega’s—vaardigheden die ze ontwikkelde tijdens groepsprojecten aan de universiteit, waar ze leerde omgaan met verschillende benaderingen van deadlines en besluitvorming. Deze ervaringen hebben haar voorbereid om in de mondiale markt te gedijen, waar aanpassingsvermogen en cultureel bewustzijn cruciaal zijn.

Vooruitzichten op de arbeidsmarkt

Leiden deze tijdens de studiejaren ontwikkelde vaardigheden tot betere arbeidsmarktvooruitzichten? Om deze vraag te beantwoorden heb ik Nederlandse studenten bestudeerd die tussen 2006 en 2014 een masterdiploma behaalden aan een Nederlandse universiteit. Deze studenten zijn in twee groepen verdeeld: de ene groep omvat studenten zoals Janneke, die onderdeel waren van een meer internationale collegezaal. De andere groep betreft studenten uit een overwegend nationale collegezaal, laten we zeggen dat Emma tot deze tweede groep behoort. Cruciaal is dat Janneke en Emma voor wat betreft demografische kenmerken, gezinsachtergrond en eerdere onderwijstrajecten, vergelijkbaar zijn. Het enige verschil is de internationale samenstelling van hun klas. Het loonverschil tussen Janneke en Emma na hun afstuderen (als dat er is) kan dus worden toegeschreven aan de mate van internationale blootstelling.

De resultaten vertellen een overtuigend verhaal en bevestigen mijn hypothese over het positieve effect dat een internationale studieomgeving heeft op het arbeidsmarktperspectief. Nederlandse afgestudeerden met een internationale collegezaalachtergrond verdienen in hun eerste werkjaar 2,3% meer dan hun collega’s uit een minder internationale omgeving. In de daaropvolgende vijf jaar groeit dit voordeel jaarlijks met ongeveer 1%.

'Internationale medestudenten helpen Nederlandse studenten juist waardevolle vaardigheden te verwerven en kansen te ontsluiten die niet alleen individuen, maar ook de bredere economie ten goede komen.'

De blijvende impact van diverse perspectieven

Maar welke mechanismen drijven dit loonvoordeel? Mijn onderzoek verkent drie mogelijke verklaringen. Ten eerste zou Janneke na haar afstuderen een ander type baan kunnen krijgen dan Emma. De tweede mogelijkheid is dat Janneke en Emma bij hetzelfde bedrijf zouden kunnen beginnen, maar Janneke sneller promotie maakt. Ten derde zou Janneke haar vaardigheden kunnen benutten om van functie te veranderen en voortdurend hogere salarissen te onderhandelen, terwijl Emma dat niet doet.

Mijn onderzoek wijst duidelijk op het eerste mechanisme: het type baan direct na afstuderen is cruciaal en toont de blijvende impact aan. Bewijs voor de tweede en derde mechanismen daarentegen blijft beperkt. Afgestudeerden zoals Janneke, die beter zijn uitgerust met competenties in een internationale context, krijgen vaak functies bij grote bedrijven, multinationale omgevingen of in handelsgerichte sectoren. De werkervaring in deze bedrijven stelt hen in staat sneller te groeien in hun salaris en gedurende hun hele carrière van dit voordeel te profiteren.

Het heroverwegen van de internationale collegezaal

Terwijl beleidsmakers debatteren over het beperken van het aantal internationale studenten, is er een argument dat draait om het beschermen van de baankansen van Nederlandse studenten. Mijn onderzoek biedt echter een alternatief perspectief: internationale medestudenten helpen Nederlandse studenten juist waardevolle vaardigheden te verwerven en kansen te ontsluiten die niet alleen individuen, maar ook de bredere economie ten goede komen.

Denk aan de honderden, misschien duizenden Jannekes die als cruciale motoren in Nederlandse bedrijven fungeren, de mondiale concurrentiekracht stimuleren en bijdragen aan de nationale welvaart. Deze afgestudeerden zijn de motoren van de economie van morgen. Vermindering van internationale diversiteit dreigt hun vooruitgang te belemmeren—en daarmee die van Nederland als geheel.