NWO-Vidi van 800.000 euro voor negen onderzoekers EUR en Erasmus MC

De Rotterdamse laureaten

Wat we kunnen leren van ondernemers met een lichamelijke of cognitieve beperking - Dr. R.M. Bakker, Erasmus Universiteit Rotterdam

De inclusie van mensen met een beperking is een belangrijke maatschappelijke kwestie. We denken bij zulke beperkingen vaak aan de negatieve gevolgen ervan. Wat als er ook positieve effecten zouden zijn? Denk bijvoorbeeld aan het doorzettingsvermogen van iemand die een ziekte of handicap heeft moeten overwinnen. Door middel van een serie (veld) experimenten gaat deze studie onderzoeken of je door slimme interventies het stigma dat kleeft aan mensen met een beperking kan aanpakken, en hen zo kansen kan bieden voor zelfontplooiing en het starten van een eigen bedrijf.

Wiet: de plussen en minnen voor het brein - Dr. J. Cousijn, Erasmus Universiteit Rotterdam, Erasmus School of Social and Behavioural Sciences

Wiet heeft twee gezichten. Één die gebruikers helpt zich beter te voelen en één die juist problemen veroorzaakt. Dit onderzoek leert ons hoe dat kan. In medische en niet-medische gebruikers uit verschillende landen onderzoeken we welke eigenschappen van gebruikers en hun omgeving ons het beste kunnen vertellen wie welke plussen en minnen gaat ervaren.

Niet-coderend bij epilepsie - Dr. T.S.Barakat, Erasmus MC

Ernstige vormen van epilepsie hebben vaak een genetische oorzaak. In een aanzienlijk deel van de gevallen wordt die oorzaak echter niet gevonden. Dit onderzoek gaat op zoek naar erfelijke oorzaken buiten de genen zelf, in het niet-coderende DNA. Middels nieuwe technologieën en stamcelmodellen worden stukjes DNA onderzocht die genen reguleren, en die mogelijk epilepsie kunnen veroorzaken als deze regulatie verstoord raakt. Dit onderzoek zal leiden tot nieuwe kennis over het ontstaan van de ziekte, betere mogelijkheden voor diagnostiek en op de lange termijn mogelijk bijdragen aan nieuwe behandelingsmethodes.

Impact van obesitas op de start van het leven - Dr. R. Gaillard, Erasmus MC, Sophia Kinderziekenhuis

Obesitas van de moeder, al voor en tijdens de zwangerschap, leidt tot een verhoogd risico op hart-en vaatziekten bij kinderen van deze vrouwen. Het is niet bekend hoe dit verhoogde risico ontstaat. Dit onderzoek leert ons hoe obesitas van de moeder de ontwikkeling van de placenta en het embryo in de vroegste fase van het leven beïnvloedt, wat de gevolgen hiervan zijn voor het kind voor de rest van het leven, en welke mogelijke stappen we kunnen nemen om deze nadelige gevolgen te voorkomen.

Verschillen tussen mannen en vrouwen in cognitieve aandoeningen door het X-chromosoom - Dr. M.C. Gontan, Erasmus MC

Mannen en vrouwen hebben een verschillende kans op cognitieve condities. Bijvoorbeeld, autisme komt meer voor bij mannen en angstcondities meer bij vrouwen. Omdat vrouwen twee X-chromosomen hebben en mannen maar één, moeten vrouwen één X-chromosoom uitzetten. Hoe dit gaat is niet goed bekend en zou sommige man-vrouw verschillen kunnen verklaren. De onderzoekers gaan dit uitzetten van een X-chromosoom onderzoeken en hopen een verklaring voor de genoemde man-vrouw verschillen te vinden.

Nieren en bloed - Dr. R.K. Schneider, Erasmus MC

Onze nieren en bloed zijn continue in contact met elkaar omdat de nier het bloed filtert. Een belangrijke vraag is hoe dit contact verandert wanneer de nierfunctie afneemt of wanneer bloedcellen zich abnormaal gedragen bij een bloedkanker. Klinische data geven aan dat het antwoord op deze vraag dringend nodig is, aangezien patiënten met een verminderde nierfunctie een abnormale bloedproductie hebben en patiënten met bloedkanker een verminderde nierfunctie hebben. Ons doel is het beschermen van de nierfunctie tegen falen bij bloedkanker en het waarborgen van een normale bloedproductie bij nierziekte.

Het aanpakken van de chromatineomgeving rond de DNA-replicatievork om tumorcelproliferatie te destabiliseren - Dr. N. Taneja, Erasmus Medisch Centrum

Ongereguleerde DNA-replicatie kan een onbeperkt proliferatiepotentieel bieden aan tumorcellen. De mechanismen die DNA-replicatiemachines reguleren, zijn slecht begrepen. Dit onderzoek richt zich op het identificeren van de specifieke kenmerken van de chromatine-organisatie tijdens replicatie in kankercellen en richt zich op die om instabiliteit van het DNA-replicatieproces in kankercellen te veroorzaken.

Horen is meer dan geluid - Dr. A.B. Wong, Erasmus MC Rotterdam

Het wordt makkelijker om iemand te verstaan als je zijn mondbewegingen kunt zien. Dit is een voorbeeld van multisensorische integratie, wat een belangrijke functie is van onze hersenen. Wetenschappers gaan met behulp van microscopen en elektrische metingen in muizen onderzoeken hoe gehoorsinformatie in de hersenen geïntegreerd wordt met informatie van andere zintuigen.

Volg de afwijking - Dr. Miao-Ping Chien, Erasmus MC

Tumoren veranderen in de loop van de tijd. Afwijkingen in chromosomen zijn een belangrijke oorzaak van deze progressieve veranderingen in de aard en samenstelling van cellen waaruit een tumor bestaat. Deze veranderingen kunnen leiden tot therapieresistentie bij bijvoorbeeld glioblastoom, het dodelijkste type hersenkanker. Biofysici ontwikkelen een technologie om zeldzame kankercellen met ernstige chromosomale afwijkingen te identificeren en deze cellen met ongekende resolutie te bestuderen. Ze onderzoeken de oorzaken en gevolgen van afwijkende chromosomen in glioblastoom en willen informatie genereren die kan leiden tot een betere behandeling van glioblastoom.

Over NWO-Talentprogramma

Vidi is gericht op ervaren onderzoekers die na hun promotie al een aantal jaren succesvol onderzoek hebben verricht. Vidi maakt samen met de Veni- en Vici-beurzen deel uit van het NWO-Talentprogramma (voorheen: de Vernieuwingsimpuls). Binnen het Talentprogramma zijn onderzoekers vrij om hun eigen onderwerp voor financiering in te dienen. Op deze manier stimuleert NWO nieuwsgierigheidsgedreven en vernieuwend onderzoek. NWO selecteert onderzoekers op basis van de kwaliteit van de onderzoeker, het innovatieve karakter van het onderzoek, de verwachte wetenschappelijke impact van het onderzoeksvoorstel en mogelijkheden voor kennisbenutting.

In totaal dienden in deze Vidi-ronde 625 onderzoekers een ontvankelijk onderzoeksproject in voor financiering.