De zaak van de fatale mishandeling van de 27-jarige Carlo op Mallorca is onlangs officieel door Spanje overgedragen aan het Nederlandse Openbaar Ministerie (OM). Pieter Verrest, hoogleraar Strafrecht aan Erasmus School of Law, vindt het overdragen van de zaak een logische keuze en legt dit uit bij nu.nl. Bij RTL nieuws verklaart Joost Nan, universitair hoofddocent Straf(proces)recht aan Erasmus School of Law, wat de verdachten mogelijk voor straf boven het hoofd hangt.
14 juli 2021. De dag waarop het slachtoffer in de vroege ochtend meerdere trappen tegen het hoofd kreeg en daardoor hoofdletsel opliep. Na enkele dagen in het ziekenhuis is hij hieraan overleden. De verdachten in de zaak zijn na het incident direct teruggevlogen naar Nederland, dus de vraag rijst: in welk land moet deze zaak worden berecht?
Spaanse of Nederlandse vervolging?
“Het delict is in Spanje gepleegd en het eerste bewijsmateriaal is in Spanje verzameld. Om die reden zou het misschien logisch zijn om in Spanje verder te gaan”, zo stelt Verrest. Dit past ook bij het uitgangspunt dat een zaak wordt berecht in hetzelfde land als waar het delicht is gepleegd.
“Er zijn ook andere factoren van belang wanneer bepaald wordt waar vervolging plaatsvindt. Waar wordt het bewijsmateriaal verzameld? Welke nationaliteit hebben de verdachten en waar bevinden zij zich? Waar kwam het slachtoffer vandaan? Als al deze factoren worden meegewogen, wijzen veel criteria naar Nederland”, aldus Verrest. Inmiddels is de zaak officieel overgedragen aan Nederland, waardoor de Spaanse autoriteiten de zaak niet meer mogen vervolgen.
Landelijke verschillen in strafzwaarte
De overdracht van de zaak aan Nederland brengt boze reacties met zich mee. Er wordt gesteld dat de verdachten in Nederland een lagere straf zullen krijgen dan bij een vervolging in Spanje.
Spanje heeft natuurlijk een ander rechtssysteem dan Nederland, maar Verrest verwacht geen grote verschillen: “Zeker als we het over dit soort zware geweldsdelicten hebben, zullen de straffen mogelijk niet veel van elkaar afwijken.”
Mogelijke straffen voor de verdachten
Er is een wezenlijk verschil tussen openbare geweldpleging en een verdenking van poging tot doodslag. "Voor de verdenking openlijke geweldpleging met zwaar letsel of dodelijk letsel tot gevolg moet iemand zelf het letsel hebben toegebracht. Daar geldt geen collectieve aansprakelijkheid", verklaart Nan bij RTL nieuws.
Maar dit betekent niet dat verdachten die niet zelf hebben mishandeld zomaar vrijuit gaan. "Bij openbare geweldpleging in de basisvorm kan iemand die een bijdrage heeft geleverd aan het geweld daarvoor worden vervolgd, dat hoeft geen handeling van gewelddadige aard te zijn", aldus Nan. Hierbij kun je denken aan het aanmoedigen of faciliteren van geweld.
Op openlijke geweldpleging staat over het algemeen lagere straf dan op mishandeling met zwaar lichamelijk letsel of dodelijk letsel tot gevolg. Maar in het geval van de zaak in Mallorca verwacht Nan dat justitie hogere straffen gaat eisen. "De toestand van het slachtoffer weegt namelijk ook mee."