Ons land staat bekend als een poortland voor multinationals. Vanwege Brexit komen er daarom veel bedrijven naar Nederland. Biofarmaceut Bristol Meyers Squibb is een van deze bedrijven. Het gaat in Leiden een onderzoeksinstituut voor kankerbestrijding opzetten. Nog maar een maand geleden werd deze biofarmaceut echter door de Amerikaanse Senaat beschuldigd van grootschalige belastingontduiking. Peter Kavelaars, hoogleraar fiscale economie aan Erasmus School of Economics, wordt in Redpers.nl (25 april 2022) gevraagd naar zijn expertise over dit morele dilemma.
Ondernemingsklimaat
De hoogleraar redeneert, dat het gunstige fiscale klimaat cultureel bepaald is. De Duitsers bijvoorbeeld zijn strenger als het om belastingen gaat. Belastingontduiking komt in Duitsland dan ook niet zo vaak voor. In Nederland daarentegen is er een tendens om met ons belastingstelsel bedrijven aan te trekken. Maar een gunstig belastingstelsel is vaak maar een klein aspect van de overweging om zich in een bepaald land te vestigen, betoogt Kavelaars. Politieke stabiliteit en infrastructuur zijn vaak veel doorslaggevender. Er is dan ook weinig reden om de belastingwetgeving niet strenger te formuleren.
Maatschappelijke definitie
Kavelaars zou er geen voorstander van zijn om sommige bedrijven meer te belasten vanwege maatschappelijke redenen. Dit kan al snel leiden tot situaties waarin bedrijven hun morele tekortkomingen compenseren. Moraliteit is afhankelijk van levensovertuiging, en belastingrecht kent geen moraal. Daarom kunnen dit soort afwegingen niet in het belastingrecht worden gemaakt. Ze kunnen buiten de belastingwetgeving om worden geregeld. Bijvoorbeeld via klimaatwetten.
Belastingontduiking
Als het gaat om belastingontduiking is de hoogleraar heel duidelijk: 'Dat is gewoon illegaal, ook als het voor kankeronderzoek is. De overheid heeft de plicht om dat aan te pakken.'
Maar hij redeneert ook dat het niet aan de overheid is om morele afwegingen te maken over bedrijven die belasting ontwijken. Hij maakt een analogie tussen particulieren en grote bedrijven: 'We worden boos op grote bedrijven die belasting ontwijken, maar particulieren laten regelmatig klusjes in en om het huis buiten de boeken om doen. Dat is ook een vorm van belastingontwijking. Waarom worden we daar niet net zo boos over?'
- Professor
- Meer informatie
Voor het hele item van Redpers.nl, 25 april 2022, klik hier.