Wat zegt de porno die je kijkt over jou en de sociale omgeving waarin je bent opgegroeid? Cultuursocioloog Samira van Bohemen, Erasmus Universiteit Rotterdam stond met het ‘Pornfessions-project’ van het Erasmus Love Lab op Lowlands om dat te onderzoeken. De eerste resultaten werden dinsdagavond 19 november tijdens een unieke voorstelling georganiseerd door Studium Generale in het Erasmus Paviljoen gepresenteerd.
Volgens Samira van Bohemen onthullen de porno-stereotypen die we aantrekkelijk vinden meer dan alleen onze persoonlijke voorkeuren. Deze beelden zijn namelijk diepgeworteld in een geschiedenis van sociale en seksuele ongelijkheid. Maar hoe verhoudt dat zich tot de aantrekkingskracht en het plezier dat mensen erin vinden?
Grote verschillen in voorkeuren en reacties
De onderzoekers stuitten op opvallende verschillen in voorkeuren en lichamelijke reacties:
- Veel Lowlands-bezoekers gaven de voorkeur aan gelijkwaardigheid tussen man en vrouw in porno, maar er waren ook groepen die juist traditionele, stereotiepe rollen aantrekkelijk vonden.
- Andere bezoekers hadden een sterke afkeer van machtsongelijkheid, maar specifiek als de man een ondergeschikte rol speelde.
- Porno met acteurs van dezelfde leeftijd als de kijker werd aantrekkelijker gevonden dan porno met jongere of oudere acteurs.
- Zelfs onder feministisch-identificerende vrouwen bevond zich een groep die stereotiepe porno aantrekkelijk vond.
- Sommige mensen zochten in porno een realistische weergave van seks, terwijl anderen het juist als fantasie zagen. Kijkers uit de laatste groep hadden meer interesse in thema’s zoals groepsseks en pornosterren.
Ook de lichamelijke reacties vertoonden verrassende patronen:
- Niet een stijgende, maar juist een dalende hartslag bleek de grootste verschilmaker tussen groepen.
- Genderwaarden speelden een belangrijke rol. Mensen met traditionele genderwaarden hadden een sterkere hartslagdaling bij porno waarin de vrouw dominant was. Bij stereotiepe porno daalde hun hartslag juist minder hard dan die van mensen met progressieve genderwaarden.
- Bij vrouwen daalde de hartslag harder dan bij mannen bij expliciete beelden, vooral wanneer de man niet dominant was.
Twee processen van aantrekkingskracht
Het onderzoek richtte zich op twee processen die bijdragen aan de aantrekkingskracht van pornografische stereotypen:
- Het bewuste proces, waarbij mensen nadenken over waarom ze bepaalde beelden aantrekkelijk vinden, en wat dit zegt over sociale normen en persoonlijke voorkeuren.
- Het onbewuste proces, dat meer automatisch en fysiek van aard is. Dit proces laat zien hoe diepgewortelde sociale normen ons lichaam en onze reacties vormgeven, zelfs zonder dat we ons daarvan bewust zijn.
Wat betekenen deze resultaten?
De onderzoekers gaan de komende maanden dieper in op de resultaten. De definitieve bevindingen worden volgend jaar gepubliceerd.
Kijkje achter de schermen
Meer weten over het onderzoek op Lowlands zelf. Lees het verslag van het weekend of kijk naar het videoverslag.
Over Erasmus Love Lab
Het Erasmus Love Lab (ELL) is onderdeel van Erasmus School of Social and Behavioural Sciences en doet interdisciplinair onderzoek naar intieme relaties, liefde en seksualiteit, en wil dat op een boeiende en leerzame manier presenteren. Bij dit onderzoek wil het ELL ontdekken waar genderstereotypen in pornografie vandaan komen, hoe ze deel uitmaken van seksuele verlangens, en hoe individuele genderidentiteit van invloed kan zijn op hoe mensen deze stereotypen ervaren.
- Universitair Hoofddocent
- Meer informatie
Marjolein Kooistra, communicatie ESSB, 0683676038, kooistra@essb.eur.nl