Let’s Talk Sustainability: Minder reizen op een duurzamere manier

Thea Hilhorst: “Het laatste rapport van de VN-milieuvergadering spreekt duidelijke taal. Als we ons gedrag niet veranderen, zullen de gevolgen onomkeerbaar zijn.”

Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire studies aan het ISS, publiceerde in 2019 een open brief waarin zij universiteiten oproept actie te ondernemen om vliegen te beperken en een duurzamer reisbeleid te bevorderen. Aangezien de aantasting van het milieu een punt bereikt waarop er geen weg meer terug is, moeten we vliegreizen tot het absolute minimum beperken. Thea beschrijft gedragsverandering als een proces in vier stappen: Eerst moeten mensen worden gemotiveerd en de urgentie van het nieuwe gedrag ervaren, vervolgens moeten ze de juiste faciliteiten krijgen om het te gaan doen en moeten ze worden aangemoedigd om ermee door te gaan. Het opstellen van richtlijnen en beleid is slechts de laatste stap. 

Om personeel en studenten aan te moedigen met de fiets of het openbaar vervoer naar de campus te komen, zouden we kunnen zorgen voor meer parkeerruimte voor fietsen en een goede bereikbaarheid met metro of tram. Vervolgens moeten we flexibeler zijn en mensen aanmoedigen om thuis te werken of flexibele uren te hanteren. In dit stadium zal een maatregel als het nieuwe reisbeleid beter begrepen en gevolgd worden. Toch vragen zaken met een grote urgentie soms om snelle en doortastende oplossingen. Daarom is een gemengde aanpak in deze omstandigheden het meest haalbare.

Hugo Houppermans: “Beleid maken is niet de oplossing. Als we willen dat mensen zich eraan houden, moeten we ervoor zorgen dat ze het beleid in kwestie naleven en niet uit de weg gaan.”

Hugo Houppermans, directeur van de Coalitie Anders Reizen, helpt bedrijven om een duurzaam reisbeleid te promoten. Uit zijn ervaring blijkt dat het van fundamenteel belang is duidelijk te maken waarom een nieuwe maatregel nodig is. Iedereen moet het begrijpen en omarmen, maar er zijn innovatieve manieren om dat te bereiken. Hij gaf het voorbeeld van Philips, dat koos voor gamification: alle afdelingen doen vier keer per jaar mee aan een duurzaamheidsuitdaging, en dat helpt om betrokkenheid te creëren. Het opstellen van een CO2-budget aan het begin van het jaar is ook een goede strategie, en is effectiever als teams zelf beslissen waar ze hun budget voor inzetten.

Zelfs als organisaties bezig zijn om duurzamer te worden, is het rapporteren van emissies een lastig proces. Het vergelijken van gegevens is nog uitdagender. Bovendien maakt mobiliteit geen deel uit van de rapportage en zijn gegevens over internationale vluchten vaak onvolledig. Hoewel de verandering niet onmiddellijk zal zijn, zal meer transparantie leiden tot een verbetering van de kwaliteit van de rapportage. Dit zal het uiteindelijk mogelijk maken relevante vergelijkingen te maken en te zien waar en hoe men zijn prestaties kan verbeteren. Dit geldt ook voor EUR, dat binnenkort zijn eerste duurzaamheidsverslag zal publiceren. Er is altijd ruimte voor verbetering en deze verbetering moet worden ervaren als een inspanning van de hele EUR-gemeenschap.

Esther Salem: “Om studenten aan te moedigen duurzamer te reizen, moet de universiteit het bewustzijn over het onderwerp vergroten en nadenken over alternatieve oplossingen om het verkeer naar de campus te verminderen.”

Esther Salem, masterstudent Global Business and Sustainability aan de RSM, nam deel aan de discussie om een studentenperspectief op het onderwerp te delen. Haar interesse in duurzaam reizen komt voort uit haar bachelor scriptie over gedeelde micromobiliteit. Bewustwording is volgens haar de sleutel, het organiseren van workshops of evenementen om studenten bewust te maken van onze duurzaamheidsdoelstellingen kan ervoor zorgen dat ze zich meer betrokken voelen en bereid zijn hun gewoonten te veranderen.

Fietsen en openbaar vervoer zijn de meest duurzame opties. Maar niet iedereen houdt van fietsen, en de campus is niet erg goed verbonden met de treinstations. Hoe gaan we met deze problemen om? Sommige studenten blijken hybride leren en lesgeven te waarderen. Waarom zouden we hen niet de mogelijkheid bieden thuis te blijven en minder naar de campus te komen? Of wat te denken van meer flexibiliteit en het beschikbaar stellen van een ruimte in het centrum van de stad, zodat studenten lessen kunnen volgen en elkaar ergens anders dan op de campus kunnen ontmoeten?

Samenwerken zal ons allen ten goede komen

De discussie leverde veel stof tot nadenken en een belangrijke boodschap op. Om onze doelstellingen te halen, moet onze duurzaamheidsvisie met open vizier worden gedeeld en besproken met onze gemeenschap, maar we moeten ook duidelijk maken hoe dringend actie nodig is en welke verantwoordelijkheid EUR als universiteit heeft. Een collectieve inspanning zou nog doeltreffender zijn. Door samen te werken met andere universiteiten en netwerken zoals Studenten voor Morgen, zouden we op nationaal niveau invloed kunnen uitoefenen op beleid waar we uiteindelijk allemaal baat bij hebben.