Immersieve technologieën bij de EUR: vormgeven van onderwijs, onderzoek en maatschappij

Wat is immersieve technologie?

Immersieve technologie, die geavanceerde technologieën omvat zoals virtual reality (VR), augmented reality (AR) en mixed reality (MR), samen aangeduid als “XR,” zorgt voor een revolutie in de manier waarop we onderzoek, onderwijs en maatschappelijke impact bij EUR benaderen. Vanessa vertelt: "Bij virtual reality word je echt ondergedompeld in de digitale ruimte. Bij augmented reality voeg je digitale inhoud toe aan de echte wereld." Een voorbeeld van AR is het razend populaire Pokémon GO spel. Tijdens de pandemie hielden spelers zich bezig met het vangen en trainen van virtuele Pokémon-personages terwijl ze de echte wereld verkenden.

Toepassingen in onderwijs, onderzoek en maatschappij

De toepassingsmogelijkheden van immersieve technologie zijn enorm en beïnvloeden verschillende invalshoeken van binnen en buiten de academische wereld en onderzoek Vanuit het perspectief van Vanessa "verandert het de manier waarop we naar onderwijs kijken en hoe we studenten bij het leren kunnen betrekken", merkt ze op. Dankzij immersieve technologieën kunnen studenten toegang krijgen tot dynamische en boeiende leerervaringen. Dankzij virtuele excursies en historische reconstructies kunnen leerlingen bijvoorbeeld plaatsen bezoeken die anders ontoegankelijk zouden zijn, zoals getuige zijn van historische gebeurtenissen in het Romeinse Colosseum. Een onderwijservaring als deze verbetert de mate van onthouden van de leerstof aanzienlijk, tot wel 80%.

Prof. van Everdingen omschrijft immersieve technologie als een "gamechanger" voor onderzoeksmethodologieën, die realistische scenario's biedt die traditionele methodes niet kunnen nabootsen. "Er zijn al veel mooie toepassingen", zegt ze, wijzend op doorbraken in de gezondheidszorg, behandelingen voor geestelijke gezondheid en veiligheidstrainingen. "Het is echt een gamechanger omdat je hiermee zeer realistische scenario's, realistische omgevingen en meeslepende ervaringen kunt creëren die je met traditioneel onderzoek nooit kunt nabootsen." Dit benadrukt de diepgaande impact die immersieve technologie heeft op de verrijking van het onderzoekslandschap en biedt onderzoekers ongekende mogelijkheden voor experimenten en verkenningen.

Astrid laat zien hoe immersieve technologie empathie en begrip in de samenleving kan bevorderen. Ze deelt voorbeelden waarbij immersieve ervaringen mensen in staat stellen om in de schoenen van anderen te stappen en de wereld vanuit verschillende perspectieven te ervaren. "Het is vaak het onbekende dat ons bang maakt," zegt ze, "en als we mensen kunnen laten zien wat anderen ervaren, kan er misschien begrip groeien en wordt de wereld uiteindelijk een betere plek." Door mensen onder te dompelen in scenario's die hun perspectieven uitdagen, denkt Astrid dat immersieve technologie het vermogen heeft om bewustzijn te creëren, empathie te bevorderen en bij te dragen aan een meer bedachtzame, veilige en begripvolle samenleving. Marta deelt het ECDA-perspectief en voegt eraan toe: "Wij geloven dat immersieve technologieën zoals VR, AR, XR en holografie - als onderdeel van een bredere digitale transformatie - hulpmiddelen kunnen zijn om het begrip te vergroten, andere perspectieven te omarmen en tot nieuwe samenwerkingsverbanden te komen die innovatie stimuleren en daardoor maatschappelijke impact creëren.”

Uitdagingen overwinnen

Hoewel de voordelen van het gebruik van immersieve technologie in onderzoek en onderwijs duidelijk zijn, zijn er ook uitdagingen. Vanessa zegt: "Kosten, toegankelijkheid, technische expertise, ethische overwegingen. Hoe gaan we dit standaardiseren?" Astrid merkt op: "Een van de uitdagingen is dat de hardware erg duur is." Ze onderstreept het belang van een duurzaam bedrijfsmodel om immersieve technologische integratie te ondersteunen, waarbij ze wijst op mogelijkheden voor samenwerking met partners om het gebruik van technologie voor zowel educatieve als zakelijke doeleinden te optimaliseren.

Initiatieven ter bevordering van een bloeiende immersieve tech-omgeving bij de EUR

Als antwoord op deze uitdagingen onthult Vanessa de vooruitstrevende aanpak van de EUR: "We zijn eigenlijk een ruimte aan het creëren, een immersieve techruimte voor educatieve programma's."  De Immersive Tech Space, een gezamenlijk project van ErasmusX en ECDA, wordt op 16 januari 2024 geopend in het Erasmus Data Collaboratory. Maar de Immersive Tech Space is niet alleen een plek voor studenten, het is speciaal ontworpen om studenten, onderzoekers en bedrijven samen te brengen en zal de EUR-gemeenschap de mogelijkheid bieden om de technologie te ervaren in plaats van er alleen over te discussiëren. Marta voegt eraan toe: "Het is er voor onze academici, mensen met praktijkervaring uit de industrie, studenten en immersive tech & AI kunstenaars, ondersteund door immersive tech ingenieurs en gamification experts om te experimenteren, visualiseren, nieuwe inzichten te vinden en samen te werken over domeinen en silo's heen, om een verschil te maken." Deze proactieve stap betekent meer dan alleen het erkennen van het potentieel van immersieve technologie; het is een strategische investering in fysieke ruimtes die de vermenging van technologie en traditionele onderwijs- of onderzoeksmethoden mogelijk maken.

Deze aanpak maakt het mogelijk dat immersieve technologie een integraal onderdeel wordt van de leeromgeving. Volgens prof. Van Everdingen "Het is echt relevant dat onze studenten worden blootgesteld aan deze technologie. Het is belangrijk voor onze studenten dat ze de technologieën leren kennen, zien wat ze ermee kunnen doen en na gaan denken over zakelijke mogelijkheden."

In 2024 onderneemt ECDA bij RSM een ander initiatief, namelijk de ontwikkeling van een nieuwe managementcursus voor professionals uit het bedrijfsleven. Astrid beschrijft de potentiële cursus als een kans voor deze professionals "om te zien wat immersieve technologie zou kunnen betekenen voor hun bedrijfs- en opleidingsprogramma's.

Voor een succesvolle integratie van immersieve technologie is echter een holistische aanpak nodig waarbij verschillende belanghebbenden betrokken zijn: onderwijsinstellingen, industriële partners en technologie-experts. Astrid is momenteel betrokken bij de oprichting van de Rotterdam Immersive Tech Hub, een samenwerkingsinitiatief tussen verschillende onderwijsinstellingen, waaronder EUR, Hogeschool Rotterdam, Zadkine College, Grafisch Lyceum Rotterdam, VR Days, de stad Rotterdam, de provincie Zuid-Holland en verschillende bedrijven op het gebied van immersive tech. Astrid legt uit dat de hub een netwerk wil creëren dat kennisuitwisseling tussen onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven stimuleert. Er zijn plannen om een fysieke ruimte in Rotterdam te vestigen die zal fungeren als samenwerkingsomgeving, onderwijsfaciliteit en culturele locatie. Dit wordt een plek waar mensen met verschillende achtergronden samen kunnen werken, elkaar kunnen inspireren en vooruitgang in immersieve technologie kunnen stimuleren.

Deze initiatieven sluiten niet alleen aan bij het streven van de EUR naar academische uitmuntendheid, maar spelen ook een centrale rol in onze engagementactiviteiten door economische en culturele ontwikkeling te stimuleren, wat niet alleen de universiteit ten goede komt, maar ook aanzienlijk bijdraagt aan de vooruitgang van de stad Rotterdam.

Advies voor het integreren van immersieve technologie in onderzoek

In haar onderzoek maakt prof. Van Everdingen gebruik van VR om scenario's te ontwerpen die levensechte situaties simuleren, zoals een winkel, om consumentengedrag en besluitvorming te bestuderen. Dit is een voorbeeld van een verschuiving in onderzoeksmethodologieën waarbij onderzoekers in het verleden een scenariobeschrijving gebruikten en mensen vroegen om vragen te beantwoorden over hoe ze in zo'n scenario zouden reageren. Maar met de komst van immersieve technologie zoals VR kunnen onderzoekers mensen nu rechtstreeks in die scenario's plaatsen en hun natuurlijke gedrag observeren. Deze verandering zorgt voor een meer ervaringsgericht en objectief begrip van de reacties en gedragingen van deelnemers binnen de gesimuleerde omgevingen. Dit kan vooral waardevol zijn op gebieden waar het creëren van fysieke replica's of het uitvoeren van experimenten in de echte wereld een uitdaging is. Marta voegt eraan toe: "Onderzoekers hebben aangetoond dat immersieve technologie deelname aan samenwerkingsactiviteiten bevordert en creativiteit en betrokkenheid verhoogt, complexe concepten helpt visualiseren en interactieve simulaties helpt creëren."

Voor onderzoekers die de integratie van immersieve technologie overwegen, geeft prof. van Everdingen waardevol advies. "De eerste vraag die je jezelf altijd moet stellen is: wat is de toegevoegde waarde? Gebruik het dus niet om het gebruiken omdat het nieuw is." Ze benadrukt het belang van het afwegen van de relevantie en het nut van immersieve technologie in elke onderzoekscontext. Deze aanpak zorgt ervoor dat de technologie doelgericht wordt ingezet, waardoor de voordelen voor onderzoekers en hun projecten worden gemaximaliseerd.