Hoogleraar de Vries en alumna van de Ven in economenpanel

Handelsdeals EU

De Europese Unie ondervindt grote weerstand bij het sluiten van handelsdeals met andere landen. De belangrijkste reden is dat EU-lidstaten te strenge eisen stellen aan deze handelsdeals. Van de Ven wijst erop dat een gebrek aan handelsdeals negatieve gevolgen zal hebben voor Nederland, aangezien ons land grotendeels afhankelijk is van de import en export van de EU. Bovendien wijst ze erop dat Nederland hoge eisen stelt aan andere landen op het gebied van milieu en arbeid. Wij bieden hen echter geen eerlijke prijs voor deze hoge eisen. Daarom moeten we landen als India of China een betere prijs bieden voor de producten die we importeren. Bovendien wijst ze erop dat sommige landen eerder handelsovereenkomsten met China sluiten dan met de EU, omdat China deze hoge eisen niet stelt. Ze pleit er dan ook voor dat we ons richten op wat de EU wel kan bieden en China niet.

Hoogleraar de Vries benadrukt dat we vrijhandelsafspraken moeten maken los van eisen die we aan onze eigen industrie stellen. Als we bepaalde normen eisen voor bepaalde producten, zegt hij, dan moeten we dat regelen via wederzijdse normen, niet via vrijhandelsovereenkomsten. Daarnaast wijst de professor erop dat vrijhandelsovereenkomsten vanuit de EU erg moeilijk zijn. De EU is geen federale staat, en dus zie je dat het binnen de EU heel moeilijk is om vrijhandelsakkoorden te sluiten met andere partijen omdat de lidstaten verschillende belangen hebben. Hij benadrukt echter dat er voordelen zijn van meer concurrentie. Uiteindelijk worden dingen goedkoper. Er zijn altijd aanpassingskosten, maar die zijn lager dan het gesloten houden van de grenzen. Zeker als we er als samenleving in slagen om welvaart te herverdelen naar groepen die verliezen van vrijhandel.

Inflation Reduction Act

De Europese Unie gaat de inflation reduction act van de Verenigde Staten tegen door ook hun eigen industrie te subsidiëren. De Vries wijst erop dat dit onverstandig is. Als algemene regel geldt dat als één partij besluit een bepaalde industrie te subsidiëren, het onverstandig is om die industrie ook te subsidiëren. Dan kun je je beter op andere terreinen specialiseren en geld besparen. Van de Ven merkt op dat het subsidiëren van de eigen industrie een vorm van protectionisme is, en dus indruist tegen het idee van vrijhandel.

Ontkomt Europa aan een recessie?

De inkoopmanagersindex (index van de Europese macro-industrie en dienstensector) lijkt erop te wijzen dat Europa aan een recessie ontsnapt. Deze index stijgt nu voor de 3e maand op rij. De Vries stelt dat we nog steeds op de rand van een - zij het kleine - recessie zitten. Veel effecten komen langzaam de economie binnen. Zo ervaren veel bedrijven nu pas hoe de hoge energierekeningen zijn. Hetzelfde zal gelden voor de hoge rente. Hij ziet wel een positieve noot: Namelijk dat de arbeidsmarkt nog voldoende functioneert, wat komt door onze vergrijzing. Daardoor vallen de maatschappelijke kosten van een recessie wellicht mee.

Nederlandse huizenmarkt

Het Economisch Instituut voor de Bouw constateert dat dit jaar slechts 70% van de geprognosticeerde woningen is gebouwd, en dat de prognose voor volgend jaar waarschijnlijk ook niet wordt gehaald. Yrla verklaart dit door erop te wijzen dat voor volgend jaar al 2 jaar geleden vergunningen zijn afgegeven. Op langere termijn zal het moeilijk worden, omdat er nu al weinig vergunningen worden afgegeven vanwege de stikstof. Daarnaast bestaat het risico dat marktpartijen geen woningen willen bouwen als mensen in de toekomst geen hypotheek kunnen afsluiten vanwege een hogere rente.