De coronacrisis raakt alle groepen in de samenleving. Ook jongeren hadden afgelopen maand door de economische gevolgen van het virus minder inkomsten. Dit komt onder andere omdat veel jongeren werken in sectoren die hard worden geraakt, zoals de horeca, een sector waarin driekwart van de werkende 35 jaar of jonger is. Ook hebben jongeren vaker dan andere groepen op de arbeidsmarkt een flexibel contract. En met zulke contracten ben je al snel de klos, legt Anne Gielen, hoogleraar arbeidseconomie uit.
Eerste klappen
‘Wat we in het verleden bij crises hebben gezien is dat het de tijdelijke contracten zijn die de eerste klappen gaan opvangen. Flexibele contracten worden dan niet meer verlengd, of worden zelfs voortijdig ontbonden. En het zijn met name jongeren die in die flexibele contracten werkzaam zijn. Vandaar dat die kwetsbaarheid die je hebt in tijden van economische crisis zich nu wel concentreert onder de jongere groepen', zegt Anne Gielen.
Weinig invloed
Gelukkig worden de bedrijven niet aan hun lot overgelaten en krijgen ze steun van de overheid. De overheid heeft daarvoor drie regelingen opgesteld. De eerste regeling, de NOW, is een looncompensatie waarbij de regering maximaal 90% van de loonkosten van een bedrijf betaald. In ruil daarvoor mag het bedrijf niemand ontslaan. Volgens de studentenvakbond blijkt dit echter in de praktijk vaak lastig te zijn. Er is namelijk niks aan noodmaatregelen geregeld voor werknemers. De maatregelen vanuit de overheid zijn allemaal voor de werkgever en de werknemer kan vaak weinig invloed uitoefenen op zijn of haar werkgever.
Zorgen
De andere twee maatregelen zijn opgesteld om de zzp’er te helpen. Een daarvan is de TOGS, een eenmalige gift van 4000 euro waar ondernemers hun maandelijke lasten van kunnen betalen. De tweede, de TOZO, is een aanvulling op je inkomen. Het kabinet vult daarmee je inkomen aan tot het sociaal minimum. Dit minimum hangt o.a. af van hoe oud je bent. Er is ook gedacht aan studenten die acuut in de problemen komen omdat ze bijvoorbeeld hun huur niet meer kunnen betalen. Zij mogen nu extra veel geld lenen van de overheid. Dit kan veel studenten helpen op de korte termijn maar zorgt ook voor veel zorgen op de lange termijn wanneer veel studenten afgestudeerd zijn.
Jongeren betalen nog een prijs
Anne Gielen legt uit dat op de langere termijn jongeren ook nog een andere prijs betalen. ‘De eerste 10 jaar op de arbeidsmarkt zijn hele belangrijke jaren. Het zijn jaren waarin je het grootste gedeelte van je loonstijging, over je hele werkzame leven, gaat behalen. Tevens zie je dat in die eerste 10 jaar jongere werknemers vrij regelmatig van baan verwisselen om hun carrière vorm te geven en te belanden op een positie waar ze goed tot hun recht komen. Je kunt je voorstellen dat als er een recessie ontstaat, dat die mogelijkheden wel heel beperkt zijn.’
Licht aan het eind van de tunnel
Toch zijn er nog wat lichtpuntjes, zegt Anne Gielen. ‘Het is natuurlijk een sombere situatie als je nu de arbeidsmarkt opkomt. Toch weten we dat als het economisch weer beter gaat, de werkloosheid juist onder jongeren weer hard zal dalen. Dus wat dat betreft is er licht aan het eind van de tunnel.’
- Professor
- Meer informatie
Het hele item van NOS op 3 van 14 april 2020, kan hier bekeken worden.