Vroegtijdige signalering van depressie bij jongeren is erg belangrijk zodat zij zo snel mogelijk de juiste begeleiding krijgen. Promovendus Marieke van den Heuvel onderzocht hoe we depressiepreventie bij jongeren kunnen verbeteren. Het blijkt dat er ruimte is voor modulaire interventies, waarbij kan worden afgestemd op de behoefte van de jongere zelf.
De afgelopen zes jaar deed Marieke van den Heuvel, als buitenpromovendus bij het Trimbos-instituut, onderzoek naar het verbeteren van de effectiviteit van depressiepreventie bij adolescenten. Hierbij lag de focus op Cognitieve Gedragstherapie (CGT).
Volgorde van modules maakt niet uit
Cognitieve Gedragstherapie voor depressie bestaat vaak uit vaststaande protocollen. In het onderzoek van Van den Heuvel werd CGT opgesplitst en werden vier trainingsmodules van ieder drie sessies ontwikkeld: probleem oplossing (Solve), cognitieve herstructurering (Think), gedragsactivatie (Act) en ontspanning (Relax).
De vier modules samen worden de ‘STARr-training’ genoemd, waarin de kleine r staat voor repeat, omdat jongeren worden aangemoedigd om veel te oefenen. De STARr-training werd aanvankelijk ontwikkeld voor het onderzoek maar wordt nu volop in de praktijk gebruikt in onder meer buurtteams, ggz-instellingen en op scholen.
Meer afstemming op jongere mogelijk
De modules werden in verschillende volgorden aangeboden aan groepjes middelbare scholieren met verhoogde depressieve klachten. Het onderzoek van Van den Heuvel toont aan dat het niet uitmaakt in welke volgorde deze elementen worden aangeboden in geïndiceerde groepspreventie. “Nu we weten dat de volgorde van elementen niet uitmaakt voor het effect van CGT voor depressie, opent dat de deur naar meer modulaire interventies. De volgorde van modules kan worden afgestemd op de wensen en behoeften van de jongeren zelf”, zegt Marieke van den Heuvel.
Individueel en maatschappelijk probleem
Het is belangrijk dat jongeren met depressieve klachten vroegtijdig worden gesignaleerd en de juiste begeleiding krijgen. Depressie is namelijk niet alleen een individueel probleem, maar ook een maatschappelijk probleem. Van den Heuvel toonde aan dat subklinische depressie bij adolescenten onze maatschappij jaarlijks 42 miljoen euro kost.
“Structurele overheidsfinanciering voor depressiepreventie bij jeugd is dus van belang. Alleen zo kan depressiepreventie duurzaam worden geïmplementeerd en kunnen we toewerken naar depressievrije toekomst voor zoveel mogelijk jongeren,” aldus Marieke van den Heuvel.
Proefschrift
Op donderdag 12 januari om 13:00 uur verdedigt Marieke van den Heuvel haar proefschrift ‘Rise and shine like a STARr’ aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. De promotieplechtigheid is online te volgen.
Wilt u het proefschrift ontvangen, mail dan naar whboone@che.nl.
- Promovendus
- Meer informatie
Het materiaal van de STARr-training is vrij beschikbaar voor professionals via de VGCt.
Marieke werkt momenteel als docent-onderzoeker op de Christelijke Hogeschool Ede. Voor vragen of opmerkingen, kunt u mailen naar whboone@che.nl.
- Gerelateerde content
