Gespreksvoering als missie

Afscheidscollege Henk van der Molen

Op 8 oktober houdt Prof.dr. Henk van der Molen zijn afscheidsrede “Gespreksvoering als Missie” aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. In die rede blikt hij terug op een carrière van 45 jaar waarin de ontwikkeling van en onderzoek naar effecten van professioneel vaardigheidsonderwijs centraal staat. In de mede door hem ontwikkelde cumulatieve microtrainingmethode voor gespreksvaardigheden draaide het daarbij niet alleen om theorieën achter het proces van psychologische hulpverlening, maar oefenden studenten ook hun gespreksvaardigheden in practica. Al vele generaties psychologiestudenten gebruiken het boek “Psychologische gespreksvoering. Een basis voor hulpverlening” in hun opleiding.

Van der Molen geeft in zijn afscheidsrede een overzicht van het onderzoek dat hij samen met verschillende promovendi deed naar de effecten van de cumulatieve microtrainingmethode. Die bestaat uit zes stappen: (1) korte theoretische instructie, (2) demonstratie van voorbeeldgedrag, (3) zelf oefenen, (4) feedback, (5) formuleren van leerpunten, en (6) huiswerkopdrachten. Een belangrijk onderdeel in deze methode is stap 2: het demonstreren van adequaat en minder adequaat communicatief gedrag door middel van videovoorbeelden. Daarvoor ontwikkelde hij meer dan 20 audiovisuele programma’s en 20 interactieve computerprogramma’s, zogenaamde ViPs (Vaardigheden in Psychologie).

Methode breed inzetbaar
Het onderzoek naar de methode laat zien dat die niet alleen nuttig en effectief was voor psychologiestudenten, maar ook voor studenten pedagogie, rechten en geneeskunde. Hun beheersing van de gespreksvaardigheden nam na training sterk toe. Daarnaast werkte de methode ook goed bij andere groepen zoals groepsleiders in de jeugdhulpverlening en bijstandsmaatschappelijk werkers, en bij klinische populaties zoals verlegen mensen en jongeren met een verstandelijke beperking. Hij heeft de methode ten slotte ook gebruikt voor de training van studenten in psychodiagnostische vaardigheden en academische schrijfvaardigheden in de digitale cursus Zelf leren schrijven.

Vele generaties studenten hebben het boek Psychologische gespreksvoering. Een basis voor hulpverlening”, dat hij samen met zijn promotor Gerrit Lang schreef gebruikt in hun opleiding. De eerste druk daarvan verscheen in 1984, de achttiende in 2018. De ongeveer 40 studieboeken (Nederlands- en Engelstalig) die (mede) op zijn naam staan zijn in de loop der jaren door meer dan 500.000 studenten bestudeerd.

Over Henk van der Molen
Prof. dr. Henk van der Molen studeerde klinische psychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen en promoveerde in 1985 cum laude op het proefschrift “Hulp als onderwijs. Effecten van cursussen voor verlegen mensen”. Hij was de eerste hoogleraar psychologie aan de Open Universiteit, waar hij in 1992 op 38-jarige leeftijd werd benoemd, en waar hij een nieuwe afstudeerrichting Gezondheidspsychologie ontwikkelde. In 2001 stond hij samen met Prof. dr. Henk Schmidt aan de basis van een nieuwe bachelor- en masteropleiding psychologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Het programma daarvan was innovatief door de combinatie van probleemgestuurd onderwijs en intensieve training van professionele vaardigheden. Van 2009-2018 was Van der Molen decaan van de Erasmus School of Social and Behavioural Sciences.  In die hoedanigheid speelde hij een grote rol in de internationalisering van het onderwijsaanbod van de Erasmus Universiteit. 

Meer informatie

De afscheidsrede is openbaar en vindt plaats op 8 oktober in de Aula van de Erasmus Universiteit Rotterdam, Burgemeester Oudlaan 50. De rede begint om 15.30 uur. Meekijken kan ook via de live stream.

Marjolein Kooistra, communicatie ESSB, 06 83676038, kooistra@essb.eur.nl

Vergelijk @count opleiding

  • @title

    • Tijdsduur: @duration
Vergelijk opleidingen