In juni 2022 publiceerde Nieuwsuur verschillende artikelen op nos.nl over de financiering van bijzondere leerstoelen binnen het domein Belastingrecht. Nieuwsuur publiceerde in dit verband ook over een vijftal bijzondere leerstoelen ondergebracht bij het Department Law & Tax van Erasmus School of Law (voorheen: Sectie Belastingrecht ESL, Capgroep Fiscaal recht Faculteit der Rechtsgeleerdheid) over de periode 2010-2022.
Via de volgende link kunt u de artikelen raadplegen: artikel 1 en artikel 2.
De Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) en het Department Law & Tax van Erasmus School of Law (ESL) zijn transparant over de bij het departement ondergebrachte bijzondere leerstoelen en de externe financieringen daarvan. De universiteit en het departement hebben de vragen van Nieuwsuur uitvoerig en in diverse rondes beantwoord. Door Nieuwsuur gestelde deadlines zijn gerespecteerd en vragen zijn voortvarend inhoudelijk beantwoord. Vragen waarvan de beantwoording op juridische bezwaren zou kunnen stuiten (bijv. AVG) of die aangelegenheden betreffen van derden moesten universiteit en departement onbeantwoord laten. Nieuwsuur publiceerde de correspondentie op nos.nl. Op twee leerstoelen na, gaat het allemaal om leerstoelen die thans niet meer als bijzondere leerstoel bestaan.
In de bijlage kunt u onze beantwoording samengebundeld raadplegen.
Briefwisseling uit 2008 onbekend en niet teruggevonden in de archieven
Nieuwsuur meldt in hun tweede artikel over een brief die de EUR niet kan terugvinden. Dit klopt. Betrokken documenten betreffen een briefwisseling uit 2008 tussen het Ministerie van Financiën, enerzijds, en, anderzijds, de individuele vakgroepvoorzitter van Fiscaal recht, destijds, van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR). Het Ministerie van Financiën heeft op 2 juni 2022 geanonimiseerde electronische afschriften van deze briefwisseling op eigen initiatief per e-mail gedeeld met de EUR. Betrokken documenten waren tot dat moment onbekend bij de bestuurlijk verantwoordelijken binnen de EUR (departementsbestuur, faculteitsbestuur, universiteitsbestuur). Het betrof geen correspondentie tussen ‘de’ universiteit en het Ministerie, maar een briefwisseling tussen een individuele hoogleraar tevens vakgroepvoorzitter en het Ministerie van Financiën. De briefwisseling werd ook na nader onderzoek niet in de archieven van de EUR teruggevonden. Wat betreft de inhoud van in betrokken briefwisseling gemaakte afspraken geldt dat die door de binnen de EUR thans bestuurlijk verantwoordelijken mede in de context van het beleid zoals dat nu wordt gehanteerd op onderdelen als niet passend zijn ervaren.
De EUR benadrukt dat een en ander op deze punten, zover de bestuurlijk verantwoordelijken dit hebben kunnen nagaan, niet tot uitvoering is gebracht. De briefwisseling maakt overigens ook geen deel uit van de contracten zoals deze enige jaren later, in 2011, rondom de vestiging en financiering van betrokken leerstoel tussen het ministerie, de vestigende stichting en de universiteit zijn overeengekomen. Daarmee ontbeert betrokken briefwisseling juridische relevantie. Overigens zijn de geldende wettelijke bewaartermijnen inmiddels ruimschoots verstreken.
De EUR hecht groot belang aan transparantie. Rondom de processen op onderzoeks-, onderwijs- en bestuurlijk vlak zijn binnen de EUR governance-, borgings- en verslagleggings- en administratieprocessen georganiseerd. Dit geldt ook voor bevorderings- en benoemingsprocessen ter zake van aan de EUR verbonden en te verbinden wetenschappers, van docenten tot en met hoogleraren, en ook als het gaat om de externe financiering van het onderzoek.
De EUR betreurt deze gang van zaken, want transparantie staat voorop. Het gaat om het vertrouwen in de wetenschap, de academie, en de onafhankelijkheid en integriteit daarvan. Hoewel een gebrek in de transparantie niet noodzakelijkerwijs iets zegt over de onafhankelijkheid al dan niet van de wetenschapsbeoefening als zodanig, is dat natuurlijk wel onwenselijk. In de onderhavige aangelegenheid gaat het echter om een fysieke briefwisseling van veertien jaar geleden over een leerstoel die thans niet meer bestaat, en die niet in de archieven kon worden teruggevonden.
De volgende punten zijn van belang om nogmaals te benoemen:
- Op elke leerstoel van de EUR en ook aan ESL benoemde personen worden onafhankelijk op hun geschiktheid beoordeeld. Over hun wetenschappelijke arbeid leggen zij verantwoording af aan de decaan, hier van ESL. Zij leggen over hun wetenschappelijke arbeid geen verantwoording af aan anderen. De onderhavige gevallen vormen hierop geen uitzondering.
- De genoemde leerstoelhouders zijn thans alle aan de vakgroep verbonden, in de meeste gevallen als gewoon hoogleraar. De vragen van Nieuwsuur zien dus voor het grootste deel op niet meer bestaande leerstoelen en niet meer bestaande directe of indirecte financieringen.
- Over de nevenwerkzaamheden (bezoldigd/onbezoldigd) van de medewerkers van het departement bestaat ook volledige transparantie: hiervoor zij verwezen naar het nevenwerkzaamhedenregister van de EUR.
- Het Department Law & Tax verantwoordt zich richting stakeholders over het onderzoek dat vanuit het fiscale departement (vanzelfsprekend onafhankelijk) wordt verricht in de jaarverslagen die de vakgroep op zijn webpagina publiceert: Jaarverslagen Departement Law & Tax, Departement Law & Tax, Onderzoek Law & Tax.
- De gewone leerstoelen binnen het Department Law & Tax worden door de EUR gefinancierd. Daar is geen sprake van directe of indirecte externe leerstoelfinancieringen.
Tot slot
Over de financiering van deze leerstoelen heeft de EUR ook verzoeken ontvangen tot openbaarmaking van stukken op basis van de Wet openbaarheid bestuur (thans Wet open overheid). Vanzelfsprekend zal de EUR ook aan deze verzoeken tot transparantie tegemoet komen en betreffende documenten op de website van de universiteit publiceren. Tevens heeft Erasmus Magazine Professor Maarten de Wilde, de huidige departementsvoorzitter naar aanleiding hiervan geïnterviewd. Het interview kunt u via deze link raadplegen.
- Meer informatie
Overige nieuwsartikelen over dit onderwerp: