Op 2 september 2016 spreekt prof. mr. Pieter Verrest, hoogleraar straf- en strafprocesrecht aan Erasmus School of Law, zijn inaugurele rede uit aan de Erasmus University Rotterdam. Onder de titel Europese idealen houdt prof. Verrest een pleidooi voor meer rechtsvergelijking in het Europese strafrecht.
Europese idealen: de titel van de oratie lijkt vreemd. De Brexit en de vluchtelingencrisis geven immers weinig aanleiding tot positieve gedachten over Europa. Ook op het terrein van het strafrecht loopt het in de EU niet soepel.
De titel verwijst echter naar Europese idealen in de negentiende eeuw. In een boeiend betoog neemt prof. Verrest de toehoorder mee in de historische ontwikkeling van ons strafrecht rechtsvergelijking, die bol staat van Europese invloeden. Opvallend is dat bij het streven naar verbetering van het strafrecht, in vergelijking met het recht van andere landen, altijd een belangrijke plaats innam. Dat was niet alleen in Nederland het geval, maar ook in andere Europese landen.
Voor de verbetering van de strafrechtelijke samenwerking in de Europese Unie kunnen we leren van het verleden, aldus prof. Verrest. De kernboodschap is dat de EU meer ‘bottom up’ zou moeten gaan werken. Op basis van verschillende vormen van vergelijkend onderzoek en inbreng van de lidstaten zelf, zouden we tot doelgerichte en meer op maat gesneden maatregelen kunnen komen. Dit verbetert de overtuigingskracht van EU-regelgeving. Voor de strafrechtswetenschap is het een belangrijke uitdaging om met rechtsvergelijkend onderzoek hieraan een bijdrage leveren. En passant doet prof. Verrest een aantal praktische suggesties voor veranderingen in het wetgevingsproces in Brussel.