Bij een eetbui eet iemand in korte tijd fors te veel en heeft daarbij het gevoel niet te kunnen stoppen met eten. Ongeveer een tiende van de jongeren in de vroege adolescentie heeft wel eens last van eetbui-symptomen, dit blijkt uit onderzoek van Ivonne Derks, Pauline Jansen en een team van onderzoekers van de Erasmus Universiteit Rotterdam en het Erasmus MC. Vooral het controleverlies over eten is een zorgelijk symptoom dat samenhangt met psychische problemen, met een negatief lichaamsbeeld en met diverse, veelal ongezonde, afslankmethodes.
De vroege adolescentie lijkt een kwetsbare fase waarin overeten en controleverlies over eten zich ontwikkelen. En hoewel we bij eetstoornissen vaak denken aan meisjes, blijkt bijna 40% van de jongeren met eetbui-symptomen jongen te zijn. Op 13-jarige leeftijd gaf ongeveer 13% van de jongeren aan eetbui symptomen te ervaren, terwijl op 10-jarige leeftijd dit gedrag nauwelijks nog voorkwam. De onderzoekers gebruikten informatie uit vragenlijsten van 3600 jongeren die meedoen aan de langlopende Rotterdamse Generation R-studie. De resultaten zijn verschenen in het Journal of Eating Disorders.
Zorgelijke trends in eetgedrag
Het onderzoek gaat over milde vormen van eetbuien en dus niet over de extreme eetbuien die gezien worden bij bulimia nervosa en de eetbui-stoornis. Bij die eetstoornissen komen de eetbuien wekelijks of zelfs dagelijks voor en is het hele leven ontwricht. Toch observeren de onderzoekers een zorgelijk trend, namelijk dat de jongeren met eetbui-symptomen ook veel diëten en (ongezond) compensatiegedrag laten zien, zoals het overslaan van maaltijden. Eveneens bleken de eetbui-symptomen, en dan vooral controleverlies over eten, sterk samen te hangen met lichaamsontevredenheid, met een hoger gewicht en met psychische problemen, zoals angst, somberheid en agressief gedrag. Veel van deze factoren bleken al eerder zichtbaar te zijn. Vaak denken we dat deze problemen een gevolg zijn van eetbuien, maar mogelijk dragen ze dus ook bij aan de ontwikkeling ervan.
Bepaalde vroege eetgewoonten maakt kwetsbaarder
Ondanks dat eetbui-symptomen nog nauwelijks werden gezien op 10-jarige leeftijd, bleken kinderen met bepaalde eetgewoontes wel een grotere kans op latere eetproblemen te hebben. De neiging om te eten in reactie op negatieve emoties of het zien of aangeboden krijgen van eten, evenals de neiging om veel met lijnen bezig te zijn voorspelden allen latere eetbui-symptomen. Dit past in het beeld dat eetbuien ook wel worden gezien als een extreme vorm van emotie eten, en dat strikt lijnen contraproductief kan zijn en juist eetbuien veroorzaakt.
Vroege signalering bepaalde eetpatronen belangrijk
Deze resultaten maken duidelijk dat we moeten waken voor een afglijdend patroon onder jongeren waarin bepaalde eetpatronen door ontwikkelen tot eetbui-symptomen en bij sommigen mogelijk zelfs escaleren in een eetstoornis. Het is belangrijk dat de publieke gezondheidszorg psychische problemen, een negatief zelfbeeld, en daarmee samenhangende ongezonde eetpatronen tijdig signaleren bij jongeren en indien nodig jongeren en hun ouders passende hulp bieden. Het is noodzakelijk om hier goede screeningsinstrumenten voor te ontwikkelen.
Dit onderzoek vond plaats in het kader van het Onderzoeksprogramma ggz van ZonMw. Pauline Jansen was onderdeel van de eerste lichting fellows van het Onderzoeksprogramma. Met een persoonsgebonden subsidies kregen zij de kans om innovatief, creatief en grensverleggend onderzoek te doen.
Op de ZonMw projectpagina 'What is driving binge eating? van Pauline Jansen staat uitgebreide informatie over het onderzoeksproject.
- Professor
- Onderzoeker
- Meer informatie
Marjolein Kooistra, communicatie ESSB, 06 83676038, kooistra@essb.eur.nl
- Gerelateerde content
