‘Een fundamentele hervorming naar een doelmatig en rechtvaardig belastingregime is nodig'

Economisch doelmatig? 

Volgens Jacobs wordt de economie op ernstige wijze verstoord door het veelal niet belasten van vermogenswinsten, riante fiscale subsidies op vermogensopbouw via huizen en pensioenen, belasting op fictieve in plaats van reële rendementen, soms vlakke en dan weer progressieve belastingen en sterke financiële prikkels voor schuldopbouw. Bovendien zou het belastingstelsel inkomen en vermogen niet herverdelen op een economisch doelmatige wijze. ‘Door de lage belastingdruk op kapitaal is de belastingdruk op arbeid te hoog. Het zou beter zijn om alle vermogensinkomsten op uniforme wijze te belasten met een gecombineerde vermogenswinst met één gematigd belastingtarief van rond de 25 à 30 procent’, legt Jacobs uit. Door de fiscale subsidies op eigen huis en pensioen te verminderen kan de belastingdruk op arbeidsinkomen flink worden verlaagd.

Hogere belastingen op huizen 

Hiermee zou het belastingstelsel doelmatiger worden en de Nederlandse economie minder fragiel, zegt Jacobs. Volgens Raymond Gradus, hoogleraar publieke economie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, zal het verhogen van de belastingen op eigen huis en pensioen echter zorgen voor problemen met de omschakeling naar het nieuwe pensioenstelsel en de bouw van nieuwe woningen. Daarnaast zou de regeling vooral jonge huizenkopers in de problemen brengen. Jacobs benadrukt dat de fiscale stimulansen om het woningbezit te bevorderen echter behoorlijk zinloos zijn. In Nederland reageert het huizenaanbod namelijk nauwelijks op hogere prijzen. ‘Die stimulansen leiden daarom vooral tot prijsopdrijving en niet tot meer eigenwoningbezit. Niet de starters maar bestaande huiseigenaren profiteren. De meeste economen zijn juist voor hogere belastingen op huizen, niet lagere. Dat is veel efficiënter dan belastingen op inkomen of winst.’

Een financieel kwetsbaar land

Volgens Jacobs ontmoedigen subsidies op vermogensopbouw hard werken en ondernemen. Door het eigen huis en de pensioensopbouw niet net als spaargeld te belastingen, zijn alle belastingtarieven ongeveer 9 procentpunten hoger. ‘Nederland wordt dankzij de fiscus financieel kwetsbaarder omdat enorme hypotheekschulden worden opgebouwd en vermogens klemzitten in pensioenfondsen’, zegt Jacobs. Volgens Jacobs moet het voortdurende gepruts met belastingen ophouden. ‘Nodig is een fundamentele hervorming, naar een doelmatig en rechtvaardig belastingregime op kapitaalinkomen.’