Kleding speelt een belangrijke rol als het gaat om duurzaamheid. Fast fashion is een steeds groter probleem. De kledingbergen in Afrika worden hoger en hoger. Wat kunnen we hier aan doen? Hoe kan de Erasmus Universiteit Rotterdam impact hebben op de aanpak van dit belangrijke probleem? Dr. Mariangela Lavanga (ESHCC/DIT) richt zich in haar onderzoek en onderwijs op de transitie naar een duurzamere mode- en textielindustrie, met name in de minor Fashion Industry.
Maak deel uit van de verandering
"De wereld bevindt zich in een crisis. Hardnekkige problemen van niet-duurzaamheid zijn aanwezig in veel sectoren van onze economie en mode is geen uitzondering. Daarom wilden we aan de Erasmus Universiteit onderzoek en onderwijs gaan doen in de mode-industrie en deel uitmaken van de verandering."
Dr. Lavanga vraagt zich altijd af waarom mensen zoveel dingen nodig hebben in hun leven. "We kunnen genieten van minder spullen, die echt goed gemaakt zijn en waarmee we laten zien wie we zijn, onze identiteit uitdragen."
"Aan de Erasmus Universiteit hadden we het gevoel dat er een gat was in het onderwijs en onderzoek en dat we dat konden vullen door een minor Fashion Industry te introduceren, waarin we daadwerkelijk kijken naar de cultureel economische aspecten van deze industrie, maar ook naar de bedrijfsgeschiedenis en de media." Samen met collega's prof.dr. Ben Wubs (afdeling Geschiedenis) en dr. Ana Uribe Sandoval (Mediadienst) als eerste interdepartementale en interdisciplinaire minor, maar ook de eerste academische minor mode in Nederland.
Innovatie en een mentaliteitsverandering
Jana van den Bergen, Innovation Associate bij Fashion for Good en alumna van de eerste editie van de minor, legt uit: "Ik heb voor de minor Fashion Industry gekozen omdat mijn bachelor International Business Administration erg theoretisch en cijfermatig was en ik de creativiteit en praktische toepassingen miste. Ik wist tot op zekere hoogte wat de wicked issues van de mode-industrie zijn, zowel op sociaal als milieugebied, maar tijdens deze minor ben ik hier echt in gedoken. Vanuit verschillende perspectieven kijken, holistische oplossingen proberen te vinden voor de problemen die je tegenkomt."
"Het is allemaal met elkaar verbonden. Als je bijvoorbeeld één probleem in de fabriek oplost, waardoor de productie efficiënter wordt, loop je misschien het risico dat je banen van werknemers verliest. Het gaat dus altijd om de balans tussen sociale impact en milieu-impact."
"Het gaat om de balans tussen sociale impact en milieu-impact."
"Voor mij gaat duurzaamheid echt over innovatie en een mentaliteitsverandering, dus aan de ene kant hebben we innovatie nodig om de huidige processen duurzamer te maken, en aan de andere kant moeten we van mentaliteit veranderen om ervoor te zorgen dat we deze nieuwe technologieën en processen echt gaan toepassen."
Een nieuwe definitie van duurzaamheid
"Er is iets gevaarlijks in de mode aan de gang: ze spelen met 'hot' zijn of niet. En dat deel van mode is voor mij waardeloos", zegt Margreeth Olsthoorn, die modecurator, stylist en winkeleigenaar is. "Ik denk echt dat we het woord duurzaamheid moeten herdefiniëren. Soms wordt het gebruikt als marketinginstrument om meer kleding te verkopen." Klanten komen soms na twintig jaar in haar winkel en vertellen haar dat ze kleding die ze bij haar kochten, nog steeds dragen, of dat nu een dochter de kleding draagt. "Voor mij is dat echte duurzaamheid."
Dr. Lavanga: "Het grote probleem van mode is, dat er een steeds grotere afstand is ontstaan tussen waar mode wordt geproduceerd en waar mode daadwerkelijk wordt geconsumeerd. Het maakt ons niet uit wie onze kleren heeft gemaakt, het maakt ons niet uit waar ze zijn gemaakt. In de minor kijken we dus ook naar het feit dat er nog steeds zoveel menselijke arbeid in de mode is, meestal door vrouwen, en dat je door hen te negeren een groot probleem negeert, aangezien veel arbeiders zeer lage lonen krijgen en er ongelukken gebeuren. Zoals in Bangladesh, met de fabriek die instortte. Veel merken wasten hun handen in onschuld en claimden dat ze niet wisten dat ze daar produceerden. En dat betekent ook dat er een enorm probleem is met de transparantie in de industrie. Dat is de reden dat jonge ontwerpers meer experimenteren met lokale productie."
Modebroedplaats
Er zijn goede voorbeelden van nieuwe manieren van werken, naar een duurzamere toekomst. Zelfs in onze eigen stad. Mevan Kaluarachchi is een van de ontwerpers van De Wasserij, een broedplaats voor innovatieve mode in Rotterdam. Kaluarachchi: "In mijn werk als ontwerper betekent duurzaamheid heel veel voor me. Voor mij is het een filosofie. Het is een manier van denken. De meeste mensen die hier werken, werken op dezelfde manier. Ze produceren allemaal in kleine hoeveelheden en ze kopen hun materialen van lokale bronnen. Die brengen hun materialen hierheen, dus dat is een heel duurzame manier van werken."
Dr. Lavanga: "Ik denk dat dit het juiste moment is voor de Erasmus Universiteit om te experimenteren met wat wij transformatief onderwijs en onderzoek noemen, in nauwe samenwerking met stakeholders. We hebben onlangs het platform Design Impact and Transition gelanceerd, dat academici echt de ruimte biedt om deze vorm van onderwijs rond duurzaamheid naar een hoger niveau te tillen. Door de ervaring van onze studenten hebben we al gezien hoe zij deel gaan uitmaken van de verandering. We geloven dus echt dat de Erasmus Universiteit de plek kan zijn waar deze vorm van transformatief onderwijs en onderzoek kan gedijen."
Minor
- Universitair Hoofddocent
- Meer informatie
De Erasmus School of History, Culture and Communication (ESHCC) huisvest de afdelingen Geschiedenis, Kunst- en Cultuurwetenschappen en Media & Communicatie aan de Erasmus Universiteit. ESHCC biedt hoogwaardig onderwijs en onderzoek op het snijvlak van de Geesteswetenschappen en de Sociale Wetenschappen.
Het Design Impact Transition (DIT) Platform van de Erasmus Universiteit Rotterdam maakt radicaal nieuwe manieren mogelijk om onderzoek, onderwijs en engagement te doen voor een eerlijke en duurzame toekomst.