De vele gezichten van het geheugen

Prof. dr. Katinka Dijkstra laat in haar rede de verschillende gezichten van het geheugen zien en gaat in op de maatschappelijke relevantie van de drie gezichten van het geheugen. Het eerste gezicht is gericht op het verleden wanneer het autobiografische herinneringen ophaalt., zoals de herinnering aan de geboorte van je eerste kind. Deze herinneringen bepalen wie wij zijn en hoe wij in het leven staan. Een ander gezicht is gericht naar het heden, waar we te maken hebben met vervormingen van informatie die in ons geheugenspoor terechtkomen; het vervormde gezicht. Misinformatie over een publieke gebeurtenis in nieuwsberichten of een afwijkend verslag van een beroving kan leiden tot een andere herinnering van de gebeurtenis dan wat er eigenlijk was gebeurd. Het derde gezicht richt zich naar de toekomst en het optimaliseren van de geheugenfunctie in de context van veroudering.

Maatschappelijke relevantie van het geheugen
De verschillende gezichten van het geheugen zijn maatschappelijk relevant en monden uit in verschillende onderzoekslijnen van haar leerstoel ‘Autobiographical Memory and Aging’. Dijkstra over haar onderzoek: “Onze autobiografische herinneringen vervullen meerdere functies, voor de persoon zelf, in een sociale context maar ook in de vorm van een overdracht van relevante kennis naar andere generaties en binnen een cultuur. De verspreiding van misinformatie en fake news maakt onderzoek naar het incorporeren van misinformatie in ons geheugen en hoe we ons hiertegen kunnen wapenen relevant. Als derde noem ik dat door de verschuiving van de pensioengerechtigde leeftijd er meer aandacht nodig is voor de optimalisering van aandacht en geheugenfuncties bij 55+ werknemers. Daarvoor heb ik de Future Work Skills training ontwikkeld die tot doel heeft prestaties van 55+ werknemers op aandacht- en geheugentaken te verbeteren door in een online trainingsprogramma specifieke vaardigheden in een werkrelevante context te oefenen.”

Over Katinka Dijkstra
Prof. dr. Katinka Dijkstra was tot 2007 universitair docent en fellow aan het Department of Psychology en het Pepper Institute on Aging and Social Policy van Florida State University in de Verenigde Staten van Amerika. Vanaf 2007 tot op heden is zij verbonden aan de Erasmus School of Social and Behavioural Sciences (ESSB). Sinds 2020 is zij hoogleraar psychologie op de leerstoel ‘Autobiographical Memory and Aging’ bij de sectie Brain & Cognition van de Department of Psychology, Education and Child Studies (DPECS). Zij was voorzitter van de ESSB-examencommissie, programmaleider Bachelor Psychologie en vervult sinds 2019 de rol van Directeur DPECS. Zij doet onderzoek naar toegang tot autobiografische herinneringen, naar misinformatie in nieuws berichten en cognitieve verbetering in de context van veroudering. In haar leerstoel komen deze onderzoekslijnen bij elkaar.

Oratie start online om 15.55 uur, te zien via live stream