Voor het tweede jaar in successie kwamen medewerkers van Erasmus School of Law, het Openbaar Ministerie, de Rotterdamse balie en rechtbank Rotterdam bijeen voor de ‘Opening van het juridisch jaar’. Hierbij wordt de “opening gerechtelijk jaar” van de rechtbank, het Openbaar Ministerie en de advocatuur gecombineerd met de opening van het academisch jaar van Erasmus School of Law.
Tijdens het congres op het ss Rotterdam op donderdag 12 september jl., stond de actuele vraag centraal of de rechtstaat in gevaar is door maatschappelijke ontwikkelingen. Dreigt er onder meer door politieke ontwikkelingen erodering? Voorafgaand aan het panelgesprek en plenaire debat deelden sprekers met diverse achtergronden hun ervaringen.
Het nemen van correcte beslissingen
Voetbalscheidsrechter en voormalig politie-inspecteur Danny Makkelie maakte in zijn lezing een vergelijking tussen het speelveld en de samenleving, waar duidelijkheid en handhaving van regels heel belangrijk zijn. Aan de hand van voorbeelden uit de sportwereld, benadrukte hij dat samenwerking en communicatie sleutels zijn in het nemen van correcte beslissingen, zowel in een succesvolle rechtstaat als in de sport.
Grote zorg over de staat van de democratie
Volgens Ferdinand Grapperhaus, voormalig minister van Justitie en Veiligheid en sinds juni vorig jaar hoogleraar Rechtsstaat, Samenleving en Rechtspraktijk aan Erasmus School of Law, is de huidige staat van de rechtstaat goed. In zijn lezing uitte hij wel zijn grote zorg over de staat van de democratie, als gevolg van populisme en onrealistische beloftes. Volgens Grapperhaus is dat te wijten aan een gebrek aan maatschappelijk kompas voor rechtvaardigheid en goede wetgeving.
Publiek uitleg geven
Naast het delen van enkele persoonlijke ervaringen, brak Wouter Laumans, misdaadjournalist voor het Parool, in zijn voordracht een lans voor wat in zijn ogen het belang is om complexe juridische processen uit te leggen aan het publiek. Uit deze behoefte ontstond de juridische podcast Napleiten, waarin hij (samen met Christian Flokstra en Ayse Çimen) in gesprek gaat met advocaten, officieren van justitie en rechters. Trots is hij op het gesprek met rechter Meta Vaandrager, waarin zij vertelt over de eenzaamheid die soms bij haar vak komt kijken.
In het aansluitende panelgesprek en debat onder leiding van president van de rechtbank Julia Mendlik werden diverse stellingen met de aanwezigen gedeeld, zoals Een activistische advocaat staat nooit buitenspel in de rechtstaat, De rechter kan de wetgever bekritiseren en Angst zet de rechtstaat buitenspel. De stellingen leidden tot interessante discussies tussen de panelleden Ferd Grapperhaus, Ronald Steen (Openbaar Ministerie), Mark West (Rotterdamse advocatuur), Annemieke Boer (Rechtbank Rotterdam), Wouter Laumans en de aanwezigen in de zaal.
‘Rechtstaat heeft onderhoud nodig’
Harriët Schelhaas, decaan van Erasmus School of Law, nam de nabeschouwing voor haar rekening. Ook zij gaf aan van mening te zijn dat de rechtstaat sterk is en dat deze veel kan verdragen: “Maar, het heeft wel onderhoud nodig. Vrijheid, rechtszekerheid, rechtsgelijkheid, rechtsbescherming en scheiding der machten zijn fundamentele onderdelen. Teamwork van de togadragers, de universiteit en ook de media is essentieel voor het behoud en de versterking van de rechtstaat.”Schelhaas benadrukte de belangrijke rol die de universiteit vervult, niet in de laatste plaats als opleider van studenten, met aandacht voor rechtstatelijke gedachten.
- Meer informatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met communicatieadviseur Ronald de Groot van Erasmus School of Law, rdegroot@ese.eur.nl, 06 53 641 846.