Momenteel is er in de Universiteitsbibliotheek een tentoonstelling over onze naamgever Desiderius Erasmus te zien. Door middel van vier thema’s, the man, the myth, the legend and the university, leer je Erasmus kennen en ontdek je de band met de stad Rotterdam. Curator en promovenda Sanne Steen (ESPhil) vertelt erover aan de hand van haar favoriete objecten.
Brief van Erasmus over Luther uit 1521, uit de Erasmus Collectie
“In deze handgeschreven brief kun je heel goed lezen hoe Erasmus dacht en wat hij van dingen vond. Hij bekritiseerde Luther en z’n gevecht tegen de Katholieke kerk, hij vindt dat het de slechte kant op gaat. Erasmus wil veel liever van binnenuit de kerk hervormen in plaats van dee reformatie waar Luther toe oproept. In veel van zijn brieven schrijft hij ook hoe het met hem gaat. Het is koud en winderig en dat is slecht voor mijn gesteldheid bijvoorbeeld. De brief past goed bij het thema ‘de man’: wie hij is geweest.”
‘Oorlog’ van Nico van Suchtelen uit 1936
“Het tweede thema van de tentoonstelling is ‘de mythe’ dat gaat over hoe Erasmus door de tijd heen is geframed. Dat is nauw verwant aan het onderwerp van mijn promotieonderzoek. Welke thema’s uit zijn werk werden door de jaren heen belangrijk gevonden?
1936 was een herdenkingsjaar van Erasmus, er kwamen toen publicaties uit waarin je heel erg de tijdsgeest ziet in opmaat naar de Tweede Wereldoorlog. Het boek ‘Oorlog’ van Nico van Suchtelen waarin staat wat Erasmus’ ideeën over oorlog zijn, past goed in de tijd van opkomst van totalitaire regimes. Oorlog is een belangrijk thema in Erasmus’ oeuvre dat op bepaalde momenten weer terugkomt als het relevant is. In de kinderbiografie De knipoog van Erasmus zegt hij bijvoorbeeld over zijn eigen boeken: ‘ze gaan erover dat alle mensen weer vrij mogen zijn en geen oorlog meer mogen maken’.”
Prent uit 1750 van Jan Punt in het boek De Rottestroom van Dirk Smits
“Erasmus is in Rotterdam geboren maar drie jaar later vertrok hij om nooit meer terug te keren. Toch is Erasmus van Rotterdam, en is Rotterdam de stad van Erasmus. Dat begon al vrij snel na zijn dood en is gegroeid in de geschiedenis.
Dit boek is een ode aan Rotterdam met allemaal gedichten en op deze prent zie je de personificatie van Rotterdam, met de stedenmaagd rechts met de stad op haar hoofd. Achter haar zie het standbeeld van Erasmus. Het gedicht gaat helemaal niet over Erasmus, maar hij was al zo typisch voor Rotterdam dat hij in 1750 werd afgebeeld op deze prent. Het verband was kennelijk al zo sterk dat er in de verklaring van de prent in het boek niets over wordt gezegd, hij hoort er gewoon bij.”
Stripboek over Erasmus uit 2009
“Sinds 1973 heet de universiteit naar Erasmus en sinds die tijd wordt er hier visueel veel gerefereerd aan Erasmus. Neem het beeld ‘Lof der Zotheid’ dat door universiteit geschonken werd aan de stad tijdens het 75-jarig bestaan in 1988. Maar ook dit stripboek ‘Erasmus in Europa’. Ik vind het zelf een leuk object omdat het op een heel toegankelijke manier vertelt wie Erasmus was. Er liggen nu exemplaren om mee te nemen in de bibliotheek en ik zie dat dit ook veel gebeurt.”
Over de tentoonstelling
De tentoonstelling is samengesteld met verschillende objecten uit de collecties van de Universiteitsbibliotheek, het Rotterdamsch Leeskabinet en de Erasmus Collectie in de Bibliotheek Rotterdam. De Erasmus Collectie is recentelijk geregistreerd als Unesco Memory of the World vanwege de unieke verzameling boeken van en over Erasmus.
Inhoudelijk is de tentoonstelling vormgegeven door drs. Sanne Steen (promovendus Erasmusbeeldvorming in Rotterdam aan de faculteit ESPhil), dr. John Tholen (conservator Erfgoedcollecties Bibliotheek Rotterdam) en drs. Roman Koot (conservator Bijzondere collecties Universiteitsbibliotheek). De tentoonstelling is (mede) mogelijk gemaakt door het Comité Erasmus en het EUR Lustrum.
De tentoonstelling is te bezoeken tot 24 januari 2024, op de 1e etage (naast het Rotterdamsch Leeskabinet) tijdens de openingstijden van de bibliotheek.
- Promovendus
- Meer informatie
Wil je meer zien of horen over Erasmus? Dat kan:
• In de Erasmus Galerij, Erasmus Building op Campus Woudestein, met een expositie van penningen met de beeltenis van Erasmus, samengesteld door dr. Herman Gerritsen van het NEPK (Nederlands Economisch PenningKabinet).
• Online met andere interessante objecten.- Gerelateerde content
