Contractsvormvrije bescherming fundament van concept-ontwerp Wetboek van Werk

Waarom ben je met het project Wetboek van Werk gestart?

De tweedeling op de arbeidsmarkt, mensen met veel bescherming en mensen met alleen maar flexcontracten, alsook de groeiende groep 'werkende armen', is tot een alarmerend hoogtepunt gekomen. We maken ons ernstige zorgen wat het effect is van de grote groep kwetsbare werkers bij een volgende recessie. Dit zeggen niet alleen wij en bijvoorbeeld de commissie Borstlap, maar dit volgt ook uit allerlei gezaghebbende rapporten (zie bijvoorbeeld rapporten van OESO, CBS, CPB en ILO). Je moet het dak dan ook repareren als het droog is. En volgens ons schijnt de zon momenteel volop.

Sommigen noemen jullie werk ‘revolutionair’, waarom?

Ik weet niet of het revolutionair is. Als je vooral de internationale rapporten van ILO en OESE leest, dan kom je al snel tot de door ons getrokken conclusies. Het Wetboek van Werk en de gedachte daarachter zijn wel fundamenteel anders dan de huidige regeling van het arbeidsrecht.

Wat zijn jullie uitgangspunten?

Fundamenteel uitgangspunt is de waarde van werk in brede zin: voor individu, arbeidsorganisatie, economie en maatschappij. Daarbij hoort een gelijke rechtsbescherming, inspraak en ondersteuning voor en gelijke fiscale behandeling van allen die werken ten behoeve van een ander in diens beroep of bedrijf, ongeacht type werkcontract. Dit leidt dus tot een verbreding van het personele bereik van het arbeidsrecht. We spreken dan ook liever van ‘werkersrecht’.

Daarnaast is het organiseren, faciliteren en mobiliseren van ‘leven lang ontwikkelen’ essentieel. We mogen allemaal langer werken. De baan voor het leven sterft steeds meer uit. Wil je op de arbeidsmarkt meedoen en meekomen, dan zul je constant moeten blijven mee-ontwikkelen. Daar is scholing voor nodig, maar vooral ook tijd en middelen. Overigens vereist dit vooral ook aanpassing van ons huidige onderwijsbestel.

Als derde uitgangspunt staan eenvoud en duurzaamheid centraal. De regeling moet duidelijk en eenvoudig zijn. Niet complex en vooral toegankelijk voor justitiabelen. De regeling moet bovendien lang meegaan, terwijl niemand ons kan vertellen hoe de wereld er over 10 jaar uitziet. Daarom wordt in deze fase van het ontwerp ook veel aandacht besteed aan smart learning, Artificial Intelligence en technologie die ons kunnen helpen de regeling ‘aan de man’ te brengen en bij de tijd te houden.

Nu start het schrijven van alle wetteksten?

Ja, dat klopt. Belangrijker nog is het creëren van draagvlak. Juist op een beladen thema als arbeidsrecht waar de eveneens sterk gepolariseerde polder ‘macht’ heeft, is het nadenken over ‘transitie’ minstens zo belangrijk als de juridische techniek, zo niet belangrijker.

Wanneer is het af?

Wanneer het af is. Maar de regeling heet ‘Wetboek van Werk 2025’