Het nieuwe voetbalseizoen is nog maar net van start. Helaas vond er direct een aantal racistische incidenten plaats. In de Volkskrant verscheen een artikel over het anti-discriminatieprogramma van de KNVB waarin prof. dr. Jacco van Sterkenburg, bijzonder hoogleraar 'Race', Inclusion and Communication, aan het woord komt. Jacco roemt uit het actieplan van de KNVB de focus op bewustwording via campagnes en trainingsprogramma’s over discriminatie en diversiteit: "Zonder bewustwording zijn bestuurders en fans minder bereid om het aan te pakken."
'Ons voetbal is voor iedereen' is het meest uitgebreide anti-discriminatieprogramma van de KNVB ooit. Het programma bestaat uit een app waarmee supporters discriminatie kunnen melden, stadionverboden tot twintig jaar, slimme technologie in stadions om daders beter en sneller te detecteren en bewustwording via campagnes en trainingsprogramma’s over discriminatie en diversiteit. Het kabinet en de KNVB trokken hier begin 2020 14 miljoen euro voor uit. We vroegen Jacco van Sterkenburg naar de sterke en minder sterke kanten van de KNVB-aanpak.
Wat vind je de beste aspecten van het anti-discriminatieprogramma van de KNVB?
"Het is uniek dat er zoveel geld is vrijgemaakt door de overheid voor de strijd tegen racisme en discriminatie in voetbal. Dat is een heel sterk punt. Ik vind de mix tussen preventieve maatregelen en sanctionering mooi. Het spreekkorenproject is relevant, om fans bewuster te maken van het mogelijke effect van hun spreekkoren.
Ook het Fair Play Project vind ik mooi en relevant. Ik was hier zelf een keer bij aanwezig toen het bij Feyenoord plaatsvond. Het zijn interactieve sessies van een paar uur waarbij bijvoorbeeld schoolklassen ingaan op diverse vormen van discriminatie. Deze sessies worden georganiseerd in samenwerking met de Anne Frank Stichting. Met behulp van games die leerlingen vaak spelen worden zij zich bewust gemaakt van discriminatie. Daarnaast vinden groepsgesprekken plaats waarbij ook profvoetballers aanschuiven."
"Media kunnen raciale stereotypen bevestigen en zo een voedingsbodem zijn voor racisme, maar ze kunnen ook een rol spelen om stereotypen juist tegen te gaan én kunnen een rol spelen in acties tegen racisme."
Waar laten KNVB en politiek in jouw ogen nog kansen liggen?
"Er kan meer aandacht gegeven worden aan de geringe etnische- en genderdiversiteit in leiderschapsposities in het Nederlandse voetbal, zowel in profsport als in breedtesport, aan online racisme en aan coaching. Verder blijkt het lastig om (prof)spelers te betrekken die willen meedenken."
Welke antidiscriminatie-aanpak in de voetbalwereld ontbreekt in jouw ogen nog bij KNVB of politiek?
"De rol van de mainstream media blijft onderbelicht, terwijl de meeste mensen voetbal via tv of radio volgen. Media kunnen raciale stereotypen bevestigen en zo een voedingsbodem zijn voor racisme, maar ze kunnen ook een rol spelen om stereotypen juist tegen te gaan én kunnen een rol spelen in acties tegen racisme. Ook online racisme in een groeiend probleem, zeker tijdens grote evenementen. De KNVB gaat hiermee aan de slag.
Diepergaand onderzoek naar de voedingsbodem van racisme in de voetbalwereld is gewenst. En er is meer kennis nodig over de redenen waarom er zo weinig verandert aan diversiteit in leiderschapsposities in voetbal, ondanks mooie beloften. Die kennis is nodig om beter en effectiever beleid te maken."
Het onderzoek van Jacco van Sterkenburg is onderdeel van de Bijzondere Leerstoel ‘Race, Inclusion and Communication, specifiek in relatie tot voetbal en televisie’ aan de Erasmus School of History, Culture and Communication. Deze leerstoel wordt gesteund door voetbalpartners UEFA, Fare en FIFPRO.
- Meer informatie
Voor meer informatie over het onderzoek, zie ook de projectwebsite.
Lees hier het hele Volkskrant-artikel.