Op vrijdag 3 november is het boek De Keien – Rotterdamse studenten tussen handel en verzet 1940-1945 gepresenteerd. Het boek vertelt het bijzondere verhaal van acht studenten die samen de jaarclub ‘De Keien’ vormen en betrokken raken bij het verzet in Rotterdam. “Er zijn mij al veel fascinerende verhalen over de Tweede Wereldoorlog in Rotterdam ter ore gekomen”, zei burgemeester Ahmed Aboutaleb tijdens de presentatie. “Ook dit boek doet een bijdrage aan het inkleuren van de oorlog in Rotterdam, ditmaal vanuit het perspectief van studenten."
September 1940. Rotterdam ligt in puin van het bombardement en acht studenten beginnen aan hun studie aan de Nederlandsche Economische Hoogeschool, een voorloper van Erasmus Universiteit Rotterdam. Ze worden lid van het Rotterdamsch Studenten Corps en vormen de jaarclub ‘De Keien’.
Eén voor één raken ze betrokken bij verschillende verzetsgroepen. Daarin werken ze samen met studenten van andere verenigingen, communisten, havenarbeiders en zeelieden. Hun studentenhuis aan de Claes de Vrieselaan 21a wordt een belangrijk centrum van de Rotterdamse illegaliteit. Frits Ruys groeit uiteindelijk zelfs uit tot verzetsheld – hij wordt eind 1944 verraden en gefusilleerd. Ondertussen gaan de jongeren ook gewoon verder met hun studentenleven: ze studeren, gaan uit dansen, houden ontgroeningen en sluiten vriendschappen.
Verzet in tijden van collaboratie
Terwijl de studenten hun leven riskeerden, collaboreerde het bedrijfsleven echter op grote schaal met de Duitsers. Aan de hand van het verhaal van de acht keien vertelt auteur Merel Leeman de geschiedenis van het bredere studentenverzet in Rotterdam, en werpt ze licht op de centrale vraag: hoe kom je in verzet in een havenstad die leeft van de handel met het Duitse achterland?
Karel van der Mandele
In het boek staat ook nieuwe informatie over Karel van der Mandele, invloedrijke zakenman, voorzitter van de Kamer van Koophandel en een van de leden van het oprichtingsbestuur van de Nederlandsche Handels-Hoogeschool (NHH), een voorloper van onze universiteit. Hij was een leidend figuur tijdens de wederopbouw, maar werkte tijdens de oorlog nauw samen met de Duitse bezetter. Rector magnificus Annelien Bredenoord zei hierover tijdens de boekpresentatie: “Wij zijn een universiteit die met kennis impact wil maken in de maatschappij. En dan kan het zo zijn dat je een bladzijde uit de geschiedenis belicht die wellicht niet zo mooi is."
Over de auteur
Merel Leeman is historica en literatuurwetenschapper. Zij promoveerde en doceerde aan de Universiteit van Amsterdam, deed onderzoek aan Columbia University en schreef voor verschillende kranten en tijdschriften, waaronder NRC, De Revisor en De Groene Amsterdammer. De Keien is mede tot stand gekomen door de hulp en financiering vanuit Erasmus Universiteit Rotterdam en het Erasmus Trustfonds, en wordt uitgegeven door Atlas Contact.
- Meer informatie
Lees meer bij AD Rotterdam
Lees meer over het boek 'De Keien' bij Atlas Contact