Bas Jacobs over het coronacrisis beleid

Bas Jacobs, hoogleraar overheidsfinanciën en economisch beleid aan Erasmus School of Economics, praat bij De Balie over de coronacrisis. Hoe kijkt Jacobs naar het huidige overheidsbeleid? Welke lessen kunnen we trekken uit de financiële crisis van 2008? En wat vindt hij van de vaak geponeerde tegenstelling tussen ‘gezondheid’ en ‘economie’?

Houvast 

Als econoom ziet Jacobs de impact van de huidige crisis en de ernst ten opzichte van de kredietcrisis in 2008. De impact van de huidige crisis is groot: de economie krimpt enorm en daarnaast heeft het meer impact omdat het ieders leven beïnvloed. Jacobs benadrukt daarom het belang van het online lesgeven. ‘Ook al is het crisis, we moeten zo veel mogelijk proberen de dingen te blijven doen die we altijd al deden om de boel niet erger te maken. Het is dan ook belangrijk dat studenten een houvast hebben om door te blijven gaan.’ 

Kanteling in de maatschappelijke discussie

Jacobs benadrukt de enorme hoeveelheid nieuws dat er op het moment rondgaat over de coronacrisis. Wat is er dan eigenlijk nog belangrijk om toe te voegen als econoom? Volgens Jacobs heeft dit vooral te maken met de huidige maatregelen. ‘In de heftigheid van het begin, het vollopen van de IC’s en de enorme toename van het aantal besmettingen zijn er allerlei maatregelen afgekondigd waarvan we de grote gevolgen nu pas gaan ondervinden. Het is terecht dat er nu aandacht wordt gevraagd voor de andere gevolgen van het beleid: de economische en sociale gevolgen.’ Volgens Jacobs ontstaat er nu een kanteling in de maatschappelijke discussie. Toch merkt hij dat de overheid nog te veel gegijzeld wordt door de angst voor populistische verwijten. ‘Ik merk dat bestuurders toch heel bang zijn om eigenstandig een positie in te nemen en uit te leggen dat het niet alleen gaat om het voorkomen van doden maar ook dat dat de economie blijft draaien en mensen niet in totaal isolement blijven zitten.’

Parallel belang

Volgens Jacobs worden het medische en het economische belang in de discussie vaak tegenover elkaar gezet. ‘Je merkt dat er een bepaalde hiërarchie in de maatregelen zit, waarbij het medisch belang bovenaan staat. Het is belangrijk dat er meer maatregelen komen waarbij het medisch en het economisch belang parallel lopen.’ Jacobs merkt dan ook dat bij alle maatregelen die een kosten-baten test doorstaan, de economie en de gezondheidszorg parallel lopen. Voor de andere maatregelen waarbij de kosten en de baten niet in afweging worden genomen, domineert het medisch belang vaak. 

Essentiële informatie

Een van de oplossingen voor het langzaam openen van de economie is het testen op grote schaal. ‘Testen zou enorm effectief zijn. Je wilt weten of mensen het virus hebben of dat ze immuun zijn. Die testen bevatten essentiële informatie voor de medische zorg maar geeft ook essentiële informatie aan de maatschappij door aan te geven wie er weer terug kan in de samenleving. Mijn oproep is dan ook: zorg ervoor dat je die testcapaciteit in een noodgang opschaalt. Dit is nodig om de economie straks op een slimme manier weer open te gooien.’ 

Niet tegen elke prijs 

Er schijnt enige misinterpretatie te zijn van het huidige overheidsbeleid. Veel mensen geloven dat het beleid erop gericht is om corona uit te roeien. Volgens Jacobs is dit totaal niet het geval. ‘Het huidige beleid is er om te zorgen dat mensen die ziek worden door corona de zorg krijgen waar ze recht hebben en dat er niet onnodig mensen overlijden door een enorme overbelasting van het zorgstelsel.’ Toch is er nog een tweede vraag die hier speelt: hoeveel mag dit allemaal kosten? Volgens Jacobs mag niet alles op de zorg gegooid worden. ‘Je ziet dat er nu kankerpatiënten zijn die geen behandeling meer krijgen omdat er coronapatiënten zijn die voorrang krijgen. Dokters moeten hele zware keuzes maken: is een coronapatiënt nu meer waard dan een kankerpatiënt?’ Ook moet er gekeken worden naar het sociale aspect. ‘Ik zeg niet dat de maatregelen die er nu zijn niet goed zijn, en dat we het niet moeten doen, maar niet tegen elke prijs. Er zijn mensen die enorm in de problemen komen doordat ze bijvoorbeeld hun baan gaan verliezen. De vraag is, wil je het echt zo gaan organiseren dat 15 mensen hun baan verliezen en 1 bedrijf failliet gaat om een persoon van 80 jaar te redden in het ziekenhuis? Dit is een discussie die opengebroken moet worden en die wordt nu uit de weg gegaan.’ 

Professor
Bas Jacobs, hoogleraar overheidsfinanciën en economisch beleid
Meer informatie

Het volledige interview met Bas Jacobs bij De Balie kan hier bekeken worden. 

Vergelijk @count opleiding

  • @title

    • Tijdsduur: @duration
Vergelijk opleidingen