In het kader van het vak International Economics verwelkomde universitair docent Julian Emami Namini van Erasmus School of Economics, samen met studievereniging AEclipse, de plaatsvervangend hoofdeconoom van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, Phillip Luck, voor een gastcollege op vrijdag 7 juni 2024.
Economische uitdagingen
In zijn lezing, getiteld “Beyond Borders: Understanding Geoeconomics in a Globalised World”, besprak de plaatsvervangend hoofdeconoom verschillende economische uitdagingen die ruimtelijke en politieke aspecten met zich meebrengen. Bijvoorbeeld demografische veranderingen en migratie. Het aantal gedwongen ontheemden is nooit zo hoog geweest. Door een combinatie van factoren bereikt het aantal gedwongen ontheemden de honderd miljoen en zal naar verwachting blijven groeien.
Tegelijkertijd veranderen de verschillen in bevolkingsgroei de geografie van de wereldbevolking. In 2050 zal meer dan de helft van alle bevolkingsgroei in Afrika plaatsvinden. Tegen 2100 zal ruim 40% van de wereldbevolking zich op het Afrikaanse continent bevinden. De bevolking van China zal naar verwachting halveren, terwijl de bevolking van Nigeria waarschijnlijk zal verviervoudigen.
Aanzienlijke verstoringen van de wereldhandel
Oorlog hervormt ook de economie. De oorlog tussen Rusland en Oekraïne en de daaropvolgende sancties hebben de economische relaties van Europa, Rusland en China veranderd. Ondanks deze verandering in de directe handel hebben de sanctielanden een grote toename gezien in de handel met andere landen rond Rusland. Deze nieuwe handelsstromen compenseerden grotendeels de daling van de export naar Rusland, wat de uitdaging van de handhaving van sancties in een wereldeconomie aantoont. De oorlog in Gaza heeft ook aanzienlijke verstoringen van de wereldhandel teweeggebracht, wat het belang van geografische knelpunten benadrukt.
Een andere schok voor de wereldeconomie is de groei van China en zijn enorme investeringen in strategische sectoren, waaronder micro-elektronica, scheepsbouw, staal, schone energie en elektrische voertuigen. Deze investeringen van de overheid stellen bedrijven in staat onder de kostprijs op de wereldmarkt te verkopen, wat aanleiding heeft gegeven tot protectionistische maatregelen. Het Chinese industriebeleid, in combinatie met de beperkte binnenlandse vraag, heeft overcapaciteit gecreëerd: een capaciteit die niet wordt ondersteund door de marktkrachten en die groter is dan de verwachte marktvraag.
Volgens Phillip Luck hebben alle geo-economische uitdagingen van vandaag één ding gemeen: ze kunnen niet worden opgelost zonder collectieve actie en een gedegen, op feiten gebaseerd economisch beleid. ‘De wereld is ingewikkeld en om deze uitdagingen het hoofd te bieden hebben we de komende jaren slimme jonge economen nodig!’
- Meer informatie
Additionele informatie
Op dinsdag 11 juni publiceerde De Nederlandsche Bank haar Financial Stability Report. Hierin wordt gesteld dat een lagere inflatie in combinatie met een aantrekkende economie een positief effect heeft op de stabiliteit van de financiële sector. Tegelijkertijd neemt de onzekerheid toe. Geopolitieke spanningen of aanhoudende inflatie kunnen leiden tot een correctie van de financiële markten en verhoogde risico’s voor banken, verzekeraars en pensioenfondsen in Nederland. ‘Geo-economische fragmentatie kan onze financiële sector treffen via de economie en andere kanalen’, zegt centrale bankpresident Klaas Knot. ‘De onrust in de wereld van vandaag vereist meer dan ooit een sterke Europese Unie. Het versterken van de Europese interne markt, de kapitaalmarktenunie en de bankenunie zal de Nederlandse economie veerkrachtiger maken.’
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Ronald de Groot, Media & Public Relations Officer bij Erasmus School of Economics: rdegroot@ese.eur.nl, 06 53 641 846.