Een virusuitbraak in combinatie met schaarste aan mensen en middelen, dat waren de hoofdbestanddelen van een rampenoefening die de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond en Regionaal Overleg Acute Zorgketen (ROAZ) vorig jaar doorliepen. De voornaamste les? ‘Het is een ragfijn samenspel’, aldus ROAZ-voorzitter Ernst Kuipers. Wat vorig jaar een scenariospel was, is met de uitbraak van het coronavirus realiteit geworden.
De wereld van het crisismanagement laat zich niet zomaar doorgronden. Er is een leger van spelers actief. Als het om medische calamiteiten gaat zijn dat op lokaal niveau naast de ROAZ de Veiligheidsregio’s en de GGD GHOR. Op landelijk niveau is er natuurlijk de ministerraad, gevolgd door VWS en geflankeerd door partijen als het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), meer in het bijzonder het Centrum Infectieziektenbestrijding (CIb), GGD GHOR Nederland en het Landelijke Netwerk Acute Zorg (LNAZ).
Crisisstructuur
Afhankelijk van de fase van opschaling kunnen er ook nog bijzondere gremia actief worden, zoals Regionaal Beleids Teams (RBT), Provinciaal Coördinatie Centra (PCC) en Departementale Coördinatie Centra (DCC). Om de ernst van de coronacrisis te onderstrepen is inmiddels op landelijk niveau de Nationale Crisisstructuur in werking getreden, waarmee ook de Ministeriële Commissie Crisisbeheersing (MCCb) en de Interdepartementale Commissie Crisisbeheersing (ICCb) actief zijn geworden.
Rolverdeling
Hoewel al deze initiatieven bedoeld zijn om bestuurlijke doublures voor te zijn, dringt de vraag zich op of dit met zoveel spelers juist niet in het tegendeel kan verkeren. Zijn de verantwoordelijkheden en bevoegdheden duidelijk verdeeld? Liggen versnippering en rolverwarring op de loer? Bemoeilijkt de ogenschijnlijke bestuurlijke drukte een adequate aanpak van het coronacrisis?
Logisch
"Ik kan me voorstellen dat het publiek veel verschillende mensen hoort praten, maar ik zou zelf niet van bestuurlijke drukte willen spreken", reageert crisisdeskundige Werner Overdijk. "De verschillende bevoegdheden staan in de wet duidelijk beschreven." Veelzeggend in dit verband is wat Overdijk betreft de huidige evaluatie van de Wet op de Veiligheidsregio’s. "Daar zijn nauwelijks reacties op. Het systeem als zodanig functioneert prima." Dat er bij de bestrijding van calamiteiten als het coronavirus zoveel partijen betrokken zijn, is volgens Overdijk even logisch als onvermijdelijk. "Virussen houden zich niet aan bestuurlijke of andere grenzen, dat maakt de aanpak per definitie complex."
Wil je het volledige artikel lezen? Lees verder op de website van Zorgvisie.
- Meer informatie
Dit nieuwsartikel is een verkorte versie van het artikel uit Zorgvisie van 13 maart 2020, geschreven door Philip van de Poel.