Promotie M. (Mausumi) Chetia

Korte samenvatting van het proefschrift:

Het verlangen erbij te horen en zich thuis te voelen zijn diepgewortelde menselijke behoeften. Deze behoefte is sterk afhankelijk van geopolitieke werkelijkheid en nationale wetgeving. Politieke processen zoals rampen en daarmee samenhangende ontheemding kunnen voor grote veranderingen zorgen voor de getroffenen, onder andere wat betreft hun thuisgevoel en hun gevoel van veiligheid. Gemeenschappen die dicht bij de rivier de Brahmaputra in Assam (India) wonen, hebben al generaties lang last van erosie van rivieroevers en overstromingen. Dit heeft geleid tot interne ontheemding en het complexe probleem van erosie-gerelateerde herintegratie.

Hoewel het probleem van erosie van rivieroevers (riverbank erosion, RBE) in het district Assam in het noordoosten van India politiek wordt erkend, is dit niet eenduidig is de implementatie van beleid ten aanzien van de duurzame herintegratie van door erosie ontheemde gemeenschappen ontoereikend. Erosie-gerelateerde ontheemding is dus nog steeds een groot probleem in Assam. In tegenstelling tot slachtoffers van overstromingen, hebben families die door erosie permanent ontheemd geraakt zijn geen huis meer waarnaar ze kunnen terugkeren wanneer het water gezakt is en de tijdelijke opvangcentra gesloten zijn. Erosie-gerelateerde ontheemding kan daarmee een bepalend moment in iemands leven worden waarbij de thuisbasis weg is − niet alleen als een fysieke plaats, maar ook als emotionele ruimte. Daarom is de centrale onderzoeksvraag van dit proefschrift: wat betekent thuis voor door rampen ontheemde gemeenschappen en welke invloed heeft dit op hun menselijke (on)veiligheid, gezien de terugkerende aard van erosie van rivieroevers en overstromingen en de beleidsmatig-politieke ambiguïteit van erosiebeleid?

Vanuit een historisch-structurele benadering van ontheemding door rampen worden de gevolgen ervan in de context geplaatst van langetermijncrises in de regio en de aanpak daarvan. Het onderzoek is gericht op de psychosociale en politieke (on)veiligheid van de getroffen gemeenschappen binnen de achtergrond van Assam als grensregio. Daarbij is een drieledige benadering van thuis gekozen: als idee en materieel, als knooppunt van collectieve macht en identiteit en als een entiteit die op verschillende niveaus bestuurd wordt. De rol van macht, identiteit van de gemeenschap, handelend optreden en collectieve actie in diverse processen om een thuis te creëren staan hierbij centraal. Bij deze benadering staat een politiek-emotionele opvatting van thuis op de voorgrond.