Promotie H.K. (Dianne) van Dam - Nolen

Korte samenvatting van het proefschrift:

Al in de 19e eeuw werden er gedachten over het fenomeen ‘aderverkalking’ op papier gezet. Een van de voormannen hierin was de Duitse patholoog Rudolph Virchow. Hij ontdekte dat er een duidelijke relatie was tussen de vorming van bloedstolsels elders in het lichaam en het ontstaan van een herseninfarct. Hiermee werd het zaadje gepland voor hoe we vandaag tegen aderverkalking in de a. carotis aankijken: als één van de belangrijkste oorzaken van een herseninfarct.

Inmiddels zijn we bijna twee eeuwen verder in de tijd, maar is het onderzoek in dit vakgebied nog steeds gaande en bijzonder relevant. Ondanks de ontdekkingen die we hebben gedaan, is onze kennis nog steeds het best te omschrijven als ‘a mere island in an ocean of ignorance’. Vragen die nog (deels) onopgelost zijn, zijn bijvoorbeeld: Welke factoren liggen ten grondslag aan het ontstaan en de groei van aderverkalking in de a. carotis? Kunnen deze factoren bijdragen aan het beter identificeren van patiënten met een hoog risico op een herseninfarct? En wat is de rol van radiologische beeldvorming hierin? Deze vragen zijn belangrijk, omdat ze stuk voor stuk bijdragen aan een verdere verbetering van de zorg voor patiënten met een herseninfarct. In dit proefschrift ga ik verder in op deze vragen, samengevat in drie hoofddoelen: 

1. het onderzoeken van risicofactoren van aderverkalking in de a. carotis; 
2. het beschrijven van veranderingen van aderverkalking in de a. carotis; 
3. en het identificeren van plaque karakteristieken die het risico op een volgend herseninfarct voorspellen.

Het woord ‘plaque’ is in dit proefschrift een synoniem voor aderverkalking en daarnaast geldt in het vervolg dat waar gesproken wordt over ‘aderverkalking’ ik doel op aderverkalking in de a. carotis. Het merendeel van de studies in dit proefschrift is gebaseerd op data vanuit de Plaque At RISK (PARISK) studie, een patiëntencohort met een symptomatisch, milde tot matige stenose in de a. carotis. Het hoofdstuk dat zich richt op de relatie tussen het afweersysteem en aderverkalking maakt gebruik van data uit de Rotterdam Studie, een populatiecohort waaruit we patiënten hebben geselecteerd met subklinische aderverkalking.