Het aanbieden van polissen met een vrijwillig eigen risico leidt tot zelfselectie door gezondere personen. Dat stelt gezondheidseconoom Ramsis Croes in zijn proefschrift over de marktwerking in de ziekenhuissector en de zorgverzekeringsmarkt. Er is bijvoorbeeld sprake van selectie wanneer gezondere verzekerden een hoog vrijwillig eigen risico kiezen. Dit heeft ook gevolgen voor de bijdragen uit het zogenoemde risicovereveningssysteem van de zorgverzekeraars. Croes promoveert donderdag 16 mei aan Erasmus School of Health Policy & Management.
Risicoverevening
Uit de analyse van Croes blijkt dat het aanbieden van contracten met een vrijwillig eigen risico leidt tot zelfselectie door gezondere personen. Bovendien blijken zij overgecompenseerd te worden door het risicovereveningssysteem. Dat houdt in dat de zorgverzekeraar een bijdrage krijgt die is afgestemd op het risicoprofiel van zijn verzekerden. Via het risicovereveningssysteem krijgen zorgverzekeraars een compensatie voor de extra zorgkosten die (chronisch) zieken hebben.
Daarmee wordt voorkomen dat een zorgverzekeraar zich richt op het aantrekken van jonge, gezonde mensen en/of het weren van ongezonde mensen. De verwachte winst van zorgverzekeraars op het risicovereveningsysteem per individu met een vrijwillig eigen risico van 500 euro wordt geschat op gemiddeld 450 euro in 2013.
Kiezen of blijven zitten
Mensen met hoge voorgaande en toekomstige kosten voor de gezondheidszorg blijken aanzienlijk minder geneigd zijn om een vrijwillig eigen risico bedrag van 500 euro te nemen of te houden. Tegelijkertijd stelt de promovendus ook vast dat mensen met lage zorgkosten niet snel geneigd zijn om voor het hoogste eigen risico van 500 euro te kiezen, terwijl dit hen waarschijnlijk financieel voordeel oplevert.
Welvaart consumenten hoger
Het stimuleren van mensen om actief te kiezen voor een vrijwillig eigen risico kan een positief effect op de consumentenwelvaart hebben. Dit kan nog toenemen als het risicovereveningssysteem verder wordt verbeterd, zodat de overcompensatie voor mensen die een vrijwillig eigen risico kiezen vermindert. Recente verbeteringen in de risicoverevening draagt waarschijnlijk hieraan bij.
- Meer informatie
Ramsis Croes, buitenpromovendus bij Erasmus School of Health Policy & Management (ESHPM), is als senior policy adviser -data scientist- verbonden aan het Economisch en Medisch Bureau van de Nederlandse Zorgautoriteit. Hij rondde in 2009 zijn MSc. af in Econometrics, Operations Research and Actuarial Studies aan de Rijksuniversiteit Groningen.
