Onderzoek naar risicoselectie met de Basisset kwaliteitsindicatoren ziekenhuizen

Elk jaar presenteert de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) de zogeheten Basisset Medisch Specialistische Zorg. Dat is een set indicatoren die in nauwe samenspraak met medische en verpleegkundige beroepsverenigingen (FMS, V&VN) en vertegenwoordigers van de ziekenhuizen (NVZ en NFU) tot stand komt. De Basisset is volgens het onderzoek de afgelopen vijftien jaar uitgegroeid tot een krachtig instrument voor kwaliteitsverbetering.  

Hoewel de prestatie-indicatoren soms ook gezien worden als veroorzaker van bureaucratie en regeldruk, kunnen ze de kwaliteit van de zorg zeker bevorderen. De IGJ, beroepsverenigingen en ziekenhuisvertegenwoordigers hebben indicatoren ontwikkeld die aansluiten bij gesignaleerde risico’s in de zorg. De indicatoren sorteren snel effect, meestal al in het eerste jaar dat zij van kracht zijn. Het openbaar publiceren van de uitkomsten van de indicatoren en de media-aandacht die dit genereert versterken dit effect. De gezamenlijke inspanning die aan de jaarlijkse Basisset ten grondslag ligt, heeft als voordeel dat het draagvlak creëert bij artsen en verpleegkundigen en risico’s in de zorg bespreekbaar maakt.  

Intensief proces

Een mogelijk nadeel van de co-creatie is dat het veel tijd kost om indicatoren te formuleren voor relevante problemen die moeilijk te verbeteren zijn. De totstandkoming van de Basisset is namelijk een zeer intensief proces dat soms moeilijk te combineren is met de meer algemene taken en verantwoordelijkheden van betrokken partijen. Momenteel zoeken zij bovendien naar multidisciplinaire indicatoren, waarvoor nog meer voorbereiding nodig is. De bruikbaarheid van dergelijke indicatoren wordt wel gezien, omdat de zorg steeds meer op een multidisciplinaire manier gebeurt. Volgens het onderzoek is er een risico dat indicatoren te algemeen worden en de kracht van de Basisset om concrete veranderingen in gang te zetten vermindert.