Drie GGZ-instellingen die cliënten met ernstige psychische problemen behandelen, moeten hun klinieken sluiten. De reden? Het geld is op. Pro Persona in Lunteren is één van die instellingen. Bij tientallen kwetsbare jongeren leidt de voorgenomen sluiting tot woede en verdriet. "Deze behandeling zie ik als mijn laatste kans om te herstellen."
Miranda (haar echte naam is bekend bij de redactie) is al jaren zwaar depressief. Ze deed meerdere zelfmoordpogingen. Na maanden vechten tegen wachtlijsten, krijgt ze sinds tien weken intensieve therapie bij het Centrum voor Psychotherapie bij Pro Persona.
"Ik zit nu in mijn tiende week, mijn behandeling duurt in totaal 34 weken. Van zondagavond tot en met donderdag zit ik intern in Lunteren."
Sluiting
Miranda's therapie bestaat veelal uit groepssessies. Het is intensief, maar langzaam voelt ze vooruitgang. Het nieuws van de sluiting sloeg dan ook in als een bom. "Een directielid vertelde ons dat de instelling voornemens is per 1 juli te stoppen met deze behandeling."
Wat dat met haar doet? "Alsof ik weer word verlaten. Het zorgt voor heel veel onrust, we weten niet waar we aan toe zijn."
Heel ingrijpend
Een woordvoerder van Pro Persona bevestigt de voorgenomen sluiting. "We hebben al vier jaar te maken met een negatief rendement. Deze vorm van zorg drukt te zwaar op onze begroting." Hoeveel de behandeling kost, wil hij niet zeggen, maar deskundigen denken aan enkele tienduizenden euro's per cliënt. "Het is allemaal ingrijpend, maar we moeten keuzes maken en dan kiezen we om deze zorg te stoppen zodat we andere therapieën wél kunnen blijven verlenen."
Ook het onderhoud van de dure gebouwen, gelegen in de bossen, drukken op de begroting, geeft de woordvoerder toe. Er zijn in Lunteren 135 behandelplekken.
Wie is de schuldige?
Waar gaat het nu mis? Volgens Marco Varkevisser, hoogleraar marktordening in de gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit, hebben GGZ-instellingen het al tijden zwaar. "Dat komt omdat deze zorg heel ingewikkeld is. Vanwege die complexiteit komen er allerlei spelers om de hoek kijken", zegt de hoogleraar.
"Neem de ziekenhuiszorg: die is vaak veel overzichtelijker dan de GGZ-zorg. Bij een knie- of heupoperatie is het bijvoorbeeld heel duidelijk wat er moet gebeuren en hoe dat bekostigd moet worden. Maar bij psychische hulp is de diagnose lang niet altijd eenduidig en komen er, zeker bij moeilijke zorg, meer partijen om de hoek kijken. Dat maakt contractuele afspraken tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders ook ingewikkelder."
Penningmeester
In het Nederlandse zorgstelsel fungeren zorgverzekeraars als inkopers van zorg namens hun verzekerden. Verzekeraars maken daartoe contractuele afspraken met zorgaanbieders, zoals bijvoorbeeld een GGZ-instelling. "De zorgverzekeraars hebben namens ons allemaal als taak om de betaalbaarheid van de zorg te waarborgen. Zij zijn als het ware de penningmeesters van de zorg. Ze moeten dus soms wel de hand op de knip houden. Doen zij dat niet, dan zullen onze zorgpremies veel te hoog worden. Het is dus te makkelijk om de schuld eenzijdig bij zorgverzekeraars neer te leggen."
Volgens Varkevisser zijn de kosten van de GGZ de afgelopen jaren flink gestegen. "Ook dat gegeven draagt ertoe bij dat zorgverzekeraars extra op de kosten letten en de instelling het dus steeds zwaarder krijgen."
Dit is een deel van het artikel dat verscheen bij RTL Nieuws op 31 maart 2022. Wilt u het hele artikel lezen, kijk dan op RTL.nl.
- Professor