Hebben muziekgenres invloed op de pijnbeleving? Die vraag werd onderzocht tijdens Lowlands Science 2023, waar Julian Schaap (muzieksocioloog aan ESHCC) en een team onderzoekers van Erasmus Universiteit Rotterdam en Erasmus MC een experiment uitvoerde onder 548 deelnemers. Schaap was vorige week te gast bij “De Nacht van…” op NPO Radio 1 om te praten over de resultaten van het onderzoek, die afgelopen zomer zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift “Scientific Reports” van Nature.
Suggesties uit het verleden op zijn kop
En wat blijkt? De mensen die een pijnprikkel het langst kunnen weerstaan, zijn de mensen die muziek horen die ze leuk vinden. Er is een lineair verband tussen muziek die in lijn is met jouw smaak en de beleving van pijn. “Je denkt misschien: dat is een open deur, maar het wil zeggen dat het niet uitmaakt welk genre je hoort. Als het maar muziek is die je leuk vindt. En dat zet suggesties uit het verleden over de universele werkzaamheid van sommige genres toch wel op zijn kop,” zegt Julian. “En als mensen een muziekgenre horen dat ze niks vinden, doorstaan ze in de ergste situaties twee pijnprikkels tegelijk. En dat kan dus ook voorkomen in zorgsituaties, bijvoorbeeld bij een dokter of tandarts.”
Een algemene aanname is dat klassieke muziek helpt bij het verminderen van pijn, maar dat blijkt vaak niet het geval. Dat is alleen dus zo wanneer je zelf liefhebber bent van klassieke muziek. Ook bijvoorbeeld het Mozart-effect (het potentieel stimulerend effect van muziek van Mozart bij een ongeboren baby in de buik, of tijdens het studeren) is wat dat betreft achterhaald. Die positieve werking blijkt pas wanneer iemand ook echt houdt van Mozart.
Lowlandsonderzoek
Tijdens het ‘Lowlandsonderzoek’, uitgevoerd door Julian Schaap en Michaël Berghman (Arts and Culture, ESHCC), Femke Vandenberg en Julia Peters (oud ESHCC-onderzoekers), en Emy van der Valk Bouman en Antonia Becker (Erasmus MC), moesten deelnemers hun favoriete muziekgenre in een vragenlijst invullen, maar kregen vervolgens een willekeurig genre te horen terwijl zij hun hand in een bak ijswater moesten houden. Op basis van de data concludeert het team dus dat muziekgenres pas een ‘helende’ werking hebben als die in lijn zijn met de smaakvoorkeuren van degene die pijn ervaart.
Vervolg
Op Lowlands hoorden de deelnemers alleen artiesten van verschillende genres die dat jaar op het festival speelden. Emy van der Valk Bouman en Antonia Becker zetten het experiment nu door in een meer klinische situatie, waarin deelnemers ook zelf muziek aandragen en zelfs ook podcasts meememen.
- Onderzoeker
- Gerelateerde content
