Op vrijdag 26 april houdt Prof.dr. Martine Bouman haar afscheidsrede. Zij is een wereldwijd gewaardeerde pionier en internationaal expert op het gebied van de Entertainment-Education strategie. Bouman was van 2015 tot 2023 verbonden aan de Erasmus School of History, Culture and Communication. Haar onderzoek richt zich op mediagebruik, populaire cultuur, storytelling, gezondheidscommunicatie, laaggeletterdheid en sociaaleconomische gezondheidsverschillen.
Uit diverse onderzoeken blijkt dat er nog steeds grote sociaaleconomische gezondheidsverschillen bestaan. Groepen met een lage sociaaleconomische status leven gemiddeld zeven jaar korter dan groepen met een hoge status, en ervaren gemiddeld twaalf jaar eerder gezondheidsproblemen. Ruim 25% van de Nederlandse bevolking heeft moeite met het vinden van informatie over gezondheid en ziekte en heeft moeite deze informatie te begrijpen of toe te passen in hun leven.
"De mensen die onze informatie over een gezondere leefstijl het hardste nodig hebben, bereiken we niet of nauwelijks, bijvoorbeeld doordat zij niet gewend zijn om complex taalgebruik en een hoog abstractieniveau te verwerken. We hebben dus andere communicatiemethoden nodig om ze te bereiken. Een soapie met een soa werkt beter dan een brochure."
Bouman heeft onderzoek gedaan naar de samenwerking tussen gezondheidsorganisaties en creatieve mediaprofessionals om maatschappelijke vraagstukken (zoals gezondheid, duurzaamheid, sociale tolerantie) via entertainment formats laagdrempelig over het voetlicht te kunnen brengen. Dit staat wetenschappelijk bekend als de Entertainment-Education (EE) strategie.
"Als een tv-serie populair is en goed loopt, dan is het natuurlijk fijn als de schrijvers maatschappelijke thema’s aankaarten die actueel én accuraat worden gebracht. Natuurlijk kun je als schrijver zelf googelen naar informatie, maar er is zo ontzettend veel te vinden en lang niet alles is wetenschappelijk onderbouwd."
Op dit moment staat de NPO onder druk. In de discussie over het aantal zenders gaat het niet alleen over de representatie van politieke denkrichtingen, maar ook over de vraag of alle amusement niet beter aan de commerciëlen kan worden overgelaten.
"Ik vind dat bij de publieke omroep juist amusement met een meerwaarde past. Commerciële zenders zouden een hoog-informatief drama als De Joodse Raad, of een geweldige intergenerationele serie als Oogappels waarschijnlijk niet maken. In deze programma’s zijn de maatschappelijke meerwaarde en aantrekkelijk drama in een uniek evenwicht, dat voor veel kijkers een verschil kan maken."
Maatschappelijk belangrijker dan de huidige politieke wind is dan ook de lange termijn, en een gezamenlijke stip op de horizon. Dat een constructief partnerschap met de publieke omroepen mogelijk is, blijkt uit eerdere voorbeelden. Bouman stond destijds aan de wieg van het dagelijkse televisieprogramma Nederland in Beweging.
"Dat programma kwam niet zomaar uit de lucht vallen. Het is op initiatief en met begeleiding van gezondheidsorganisaties tot stand gekomen, met goed onderzoek begeleid, en voldoet nog steeds dagelijks aan een belangrijke maatschappelijke behoefte."
Bouman gaat met emeritaat, maar zal actief blijven in haar advieswerkzaamheden en bestuursfuncties.
Over Martine Bouman
Prof. dr. M.P.A. (Martine) Bouman was van 2015 tot 2023 verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, Erasmus School of History, Culture and Communication (ESHCC), als bijzonder hoogleraar Entertainment Media en Social Change. In 1999 publiceerde ze haar baanbrekende dissertatie ‘The Turtle and the Peacock: the Entertainment-Education Strategy on Television’. Bouman is sinds 1999 wetenschappelijk directeur van het Centrum Media & Gezondheid in Gouda.
Voor haar innovatieve onderzoek en experimenten heeft Bouman diverse prestigieuze prijzen ontvangen, zoals de Everett Rogers Award for Entertainment Education Achievement (2010), de Gouden Reiger Award (2010), de ZonMw Parel (2017) en de Marc Cornelissen Brightlands Award (2017).
- Professor
- Gerelateerde content
