Stephan van Baarle leerde tijdens zijn studie Sociologie aan de Erasmus Universiteit over ongelijkheid en uitsluiting. Het zijn thema’s die hem na aan het hart liggen. Stephan komt uit Rotterdam-Zuid en dan is het niet vanzelfsprekend dat je gaat studeren aan de universiteit. Stephan: “In Rotterdam-Zuid maak je de ongelijkheid in Nederland van dichtbij mee. Daar wil ik wat aan doen en daarom heb ik voor de politiek gekozen.” In 2016 schrijft hij het verkiezingsprogramma van de nieuw opgerichte politieke partij DENK. Inmiddels is hij Tweede Kamerlid voor diezelfde partij.
Maar naast die functie is Stephan ook muziekliefhebber, hartstochtelijk fan van Feyenoord en een echte vriendenman. “Vrienden zijn belangrijk voor mij. Mijn vrienden zijn niet bang om mij de waarheid te zeggen. Ik waardeer hun tegenspraak. Liever dat, dan dat ik in de Kamer door de mangel ga omdat ik een blinde vlek heb ontwikkeld. Ik ben niet van de vluchtige sociale contacten: vriendschap moet wat mij betreft duurzaam zijn. Met een aantal ga ik al mijn hele leven om.” Met een knipoog: “Als ik straks bejaard ben wil ik iemand kunnen bellen voor een potje biljart.”
Maatschappelijke polarisatie
Zijn achtergrond, omgeving en enkele historische gebeurtenissen vormen Stephan tot een voorvechter voor gelijke kansen en een inclusieve samenleving. Als kind van een Nederlandse moeder en een Turkse vader maakte hij gebeurtenissen als 9-11 en de opkomst van Pim Fortuyn op school in Rotterdam-Zuid heel bewust mee. Hij zag wat het deed met de verhoudingen in de klas. Vriendjes en vriendinnetjes keken van het ene op het andere moment anders naar elkaar. “Ik zag die scheidslijnen op basis van afkomst en religie letterlijk in mijn klas. Waarom werd het ineens belangrijk om ‘Stephan de Turk’ als deel van mijn identiteit te benadrukken? Ik kan niet tegen maatschappelijke polarisatie. Alles in mij zegt dat ik daar iets mee moet in mijn leven. Ik wil opkomen voor gelijke kansen en ik wil dat we uitsluiting in Nederland voorkomen, want ik weet wat het doet als mensen ongelijk behandeld worden. Dat begint al bij kinderen die op school niet kunnen gymmen, simpelweg omdat ze geen gymkleding hebben.”
Onderadvisering
Het is een schending van mensenrechten als je mensen ongelijk behandelt, stelt Stephan. Die ongelijkheid is lang niet altijd duidelijk zichtbaar en daarom soms moeilijk aan te pakken. Zo is in het onderwijs soms onbewust sprake van ‘onderadvisering’: kinderen van ouders met een lagere opleiding en een laag inkomen worden anders beoordeeld dan kinderen van rijke, hoogopgeleide ouders. Stephan hoopt met overkoepelend beleid vanuit Den Haag het veelkoppig monster van kansenongelijkheid te bestrijden. “Ongelijkheid laten bestaan is niet alleen slecht, het is ook niet nodig en we laten er in Nederland potentieel mee liggen. Het is in het belang van iedereen dat we voorkomen dat mensen vanwege hun ras, afkomst, seksuele geaardheid of religie langs de zijlijn blijven staan”, aldus Stephan.
Sociaal constructivist
Nederland heeft nog een weg te gaan als het gaat om gelijke kansen en het voorkomen van uitsluiting, vindt Stephan. Het fundament van dit debat ligt wat hem betreft bij de perceptie die je hebt van identiteit. “Is de Nederlandse identiteit iets wat vaststaat, is het onveranderlijk? Of maken wij, inwoners van Nederland, die identiteit in interactie met elkaar? Ik ben een sociaal constructivist. Ik denk dat wij, geworteld vanuit onze grondwet, met elkaar onze identiteit vormen.” Politiek gaat wat Stephan betreft niet alleen over de verdeling van middelen, macht, kennis en geld. Het gaat ook over wat Nederland is, over wie de Nederlander is, over inclusiviteit. Het is niet verwonderlijk dat juist een jongen uit Rotterdam-Zuid deze belangrijke zaken voor het voetlicht brengt op een plek waar vooral de gevestigde klasse goed vertegenwoordigd is. Stephan: “Wij moeten in gesprek met de mensen die geraakt worden door onze politieke besluiten. Zij mogen ook meepraten! Maar ze worden nu te vaak nog niet aan tafel uitgenodigd in Den Haag.”
Blijven bevragen
Stephan kijkt met veel plezier terug op zijn studietijd aan de Erasmus Universiteit. “Ik heb onder meer bij Wetenschapssociologie geleerd om niets als vanzelfsprekend te nemen. Om kritisch te blijven bevragen. Dat vind ik in de politiek een belangrijke basishouding. Het helpt mij om gaten in bestaand beleid te ontdekken. Vanuit die houding hebben we met een wetswijziging de discriminatie op de arbeidsmarkt en woningmarkt aan kunnen pakken.” De kunst om onbevooroordeeld vragen te blijven stellen is iets wat Stephan alle Sociologiestudenten toewenst. Het is een basishouding die je in het werkveld ver kan brengen, weet hij uit ervaring. “Je hebt een streepje voor als je deze opleiding bij de EUR hebt gedaan. Wat ik studenten graag wil meegeven? Haal het volle potentieel uit je opleiding!”
- Meer informatie
Dit interview maakt onderdeel uit van Spark. Met deze interviews willen we aandacht geven aan de positieve impact die het onderwijs en onderzoek van de facuteit hebben op de samenleving. De verhalen in Spark geven een inkijkje in waar ESSB-studenten, alumni, medewerkers en onderzoekers warm van worden.
- Gerelateerde opleiding